Ks. Henryk Kaczorowski

Odbył szereg podróży naukowych i pogłębiających znajomość organizacji studiów do zagranicznych ośrodków teologicznych: Wiedeń (1924), Paryż (1926), Rzym (1927), Niemcy (1928), Czechosłowacja i Niemcy (1929), Niemcy, Szwajcaria i Włochy (1934), Niemcy, Czechosłowacja, Francja, Szwajcaria (1935)- wykorzystując na to miesiące wakacyjne. Wojna unicestwiła materiały, jakie zbierał do rozprawy habilitacyjnej na temat etyki zawodowej.

Ksiądz Kaczorowski był związany z Włocławkiem przez większość swego dorosłego życia. W sumie przebywał tu 22 lata, w tym pięć przeznaczył na naukę, a 17 lat pracował w kościelnych szkołach włocławskich. Najpierw po powrocie do Włocławka w 1922 r. został ustanowiony prefektem w gimnazjach: żeńskim J. Steinbokówny i męskim im. ks. Jana Długosza. W połowie października tego roku został mianowany profesorem teologii moralnej w Seminarium Duchownym; jednocześnie w latach 1922-1925 był wicedyrektorem i nauczycielem psychologii w Liceum im. Piusa X (niższe seminarium duchowne). W 1925 r. został mianowany redaktorem naczelnym wznowionego po kilkuletniej przerwie czasopisma „Ateneum Kapłańskie" i kierował nim do wakacji 1928 r. W maju 1928 r. został mianowany rektorem WSD, obejmując jednocześnie kierownictwo niższego seminarium. Z funkcji tej został zwolniony na własną prośbę w czerwcu 1939 r.

Jako rektor troszczył się przede wszystkim o właściwą formację duchową (był charyzmatycznym wychowawcą) oraz intelektualną alumnów seminarium. Starał się o podwyższenie poziomu studiów seminaryjnych. Pobudowanie w latach 1931-1932 osobnego gmachu dla niższego seminarium duchownego, pozwoliło wyższemu seminarium, dzięki uzyskaniu wolnej przestrzeni, rozpocząć przechodzenie z pięcioletniego na sześcioletni program studiów, co zostało ostatecznie zrealizowane w 1938 r. Dbał też o cenne seminaryjne zbiory muzealne i biblioteczne. Dzięki niemu w 1934 r. zbiory biblioteczne otrzymały wyremontowane i przysposobione do t tego celu pomieszczenie, w którym znajdują się do dziś. Zadecydował też o przeniesieniu w 1937 r. zbiorów muzeum seminaryjnego też diecezjalnym) do obszerniejszych i wygodniejszych pomieszczeń. Zostało ono niestety zniszczone w czasie II wojny światowej.

Należał do powstałego w 1928 r. Towarzystwa Teologicznego przy WSD; brał udział w jego spotkaniach i głosił referaty; prowadził też z ramienia Towarzystwa wykłady dla inteligencji Włocławka w okresie wielkiego postu i adwentu. Jako profesor seminarium brał czynny udział w zjazdach Związku Zakładów Teologicznych w Polsce (od 1920 r.).

Pełnił też inne funkcje kościelne w diecezji włocławskiej, np. Sodalicji Królowej Korony Polskiej (stowarzyszenia powstałego w 1917 r., a zrzeszającego świecką inteligencję katolicką) oraz od 1930 r. moderatora Sodalicji Mariańskiej ziemianek. Ponadto należał do wielu organizacji świeckich: był członkiem Zarządu Oddz. Kujawskiego Polskiego Towarzystwa Eugenicznego we Włocławku (1929; od chwili jego powstania w 1927 r. był zastępcą członka Zarządu) oraz jego skarbnikiem (1930); w 1927 r. został wybrany na zastępcę członka Zarządu Koła Polskiej Macierzy Szkolnej we Włocławku; jako rektor seminarium włocławskiego wszedł do powołanego w 1930 r. Miejskiego Komitetu Regionalnego oraz w 1931 r. do Komisji Organizacyjnej Miejskiej Biblioteki Publicznej.

Od młodości wykazywał się pasją gromadzenia i czytania książek. Będąc nauczycielem w Sokołowie k. Turku założył tam bibliotekę szkolną. We Włocławku stworzył sobie do pracy pedagogicznej i naukowej solidny warsztat naukowy w postaci dużego, bo liczącego półtora tysiąca woluminów, własnego księgozbioru podręcznego. Został on w większości zniszczony w czasie II wojny światowej, a ocalałe resztki przechowywane są w Bibliotece WSD we Włocławku.

Spuścizna pisarska ks. Kaczorowskiego liczy około 70 pozycji. Są to publikacje niewielkich rozmiarów, głównie sprawozdania i recenzje książek. Najczęstszymi tematami jego publikacji była problematyka moralna, obyczajowa w ujęciu katolickim, tematyka związana z sakramentem pokuty, zagadnienia wychowawcze przygotowujących się do kapłaństwa (opublikował m.in. broszurę Wakacje alumna, Włocławek 1934) i organizacja studiów seminaryjnych.

Odznaczony godnościami kościelnymi: kanonika gremialnego kapituły katedralnej włocławskiej (1930) i papieskiego prałata domowego (1939). Z wyróżnień świeckich otrzymał odznakę pamiątkową włocławskiego 14 pułku piechoty (1937).

Po wybuchu II wojny światowej dostał się, wraz z uciekającymi przed frontem, do Lublina, ale następnie wrócił do Włocławka. Aresztowany przez Niemców 7 XI 1939 r., został uwięziony we Włocławku (od 13 XII 1939 r. do 28 III 1940 r. przebywał w miejscowym szpitalu). Od wiosny 1940 r. do kwietnia 1941 r. był przetrzymywany w obozie przejściowym w Lądzie n. Wartą. Poprzez więzienia w Inowrocławiu, Berlinie (od 3 IV 1941) trafił do obozu koncentracyjnego w Dachau (25 IV 1941). W dniu 6 V 1942 r. wywieziony na zagazowanie. 13 VI 1999 w Warszawie w gronie 108 męczenników II wojny światowej.

We Włocławku posiada tablicę pamiątkową w dawnym gmachu Liceum Piusa X (ul. Wojska Polskiego); w gmachu WSD jego widnieje na tablicy upamiętniającej zmarłych rektorów i profesorów oraz na tablicach poświęconych męczennikom II wojny światowej; jego fotograficzny portret wisi w „galerii" rektorów w sali św. Tomasza.