Ks. Michał Górkowski

Włocławski Słownik Biograficzny, pod red. S. Kunikowski, tom 2, 61-62.

GÓRKOWSKI (GURKOWSKI) MICHAŁ w zakonie CHERUBIN

(ok. 1715-1777), reformat, prowincjał i gwardian klasztoru we Włocławku, kaznodzieja.

 

Urodził się około 1715 r. w Kurzętniku koło Nowego Miasta Lubawskiego w szlacheckiej rodzinie Jana i Elżbiety. Gdy 22 VIII 1733 r. wstępował w Szczawinie Kościelnym koło Gostynina do Wielkopolskiej Prowincji Reformatów pw. św. Antoniego z Padwy, miał ukończoną retorykę. Po złożeniu w 1734 r. ślubów zakonnych odbył studia filozoficzno-teologiczne, m.in. w Warszawie (1738-1742), podczas których przyjął święcenia kapłańskie. Był lektorem filozofii w Pułtusku (1746-1749), a w Warszawie kaznodzieją (1749-1750).

W 1750 r. przeszedł do Pruskiej Prowincji Reformatów pw. Wniebowzięcia NMP powstałej z wy- dzielenia 12 klasztorów Prowincji Wielkopolskiej, położonych w północno-wschodniej części Polski, m.in. także we Włocławku. W tej prowincji pełnił obowiązki lektora teologii w Toruniu-Podgórzu (1750-1756), członka zarządu, czyli definitora (1753-1756, 1771-1774), prowincjała (1759-1762), a od 19 VIII 1770 r. do 19 IX 1771 r. wikariusza prowincji po śmierci prowincjała Józefa Langi. 

Jako prowincjał uczestniczył w kapitule generalnej zakonu w Mantui w 1762 r., podczas której na jego wniosek zadecydowano o pozostawieniu w tej prowincji klasztorów w Toruniu i we Włocławku. Gdy Wielkopolska Prowincja nie pogodziła się z tą decyzją, Ch. Górkowski wraz z J. Langą udał się w 1764 r. do Rzymu, gdzie uzyskał pomyślny dla Pruskiej Prowincji dekret Kongregacji dla Biskupów i Zakonników. W 1758 r. był wizytatorem generalnym Ruskiej Kustodii Reformatów pw. Matki Bożej Bolesnej, a w 1776 r. Wielkopolskiej Prowincji.

W klasztorze we Włocławku był od 1756 r. do śmierci. Początkowo pełnił obowiązki prefekta studiów. Zainicjował jako gwardian (1764-1767), a kontynuował do 1772 r. jako prefekt fabryki wymianę snycerskiego wyposażenia kościoła w ołtarze, ambonę, konfesjonały i ławki oraz chóru zakonnego za ołtarzem głównym w stalle. Jego staraniem położono też kamienną posadzkę oraz wstawiono nowy zegar wieżowy. Sprawił lampę przed Najświętszy Sakrament i monstrancję ozdobioną drogimi kamieniami, wykonaną przez gdańskiego złotnika Krzysztofa Heckera. Ceniony jako kaznodzieja, pełnił przez wiele lat obowiązki prefekta misji ludowych prowadzonych przez reformatów na polecenie biskupa kujawsko-pomorskiego Antoniego Ostrowskiego (1763-1777). Pierwszą ich serię przeprowadził podczas jubileuszu nadzwyczajnego (16-24 VI 1770), ogłoszonego z racji wyboru papieża Klemensa XIV, kiedy to wygłaszał w kościele klasztornym codziennie dwie nauki. W roku wielkiego jubileuszu, rozpoczętego w diecezji kujawsko-pomorskiej 21 V 1776 r. Ch. Górkowski wprawdzie przewodniczył tylko dwom 15-dniowym misjom odprawianym w katedrze, ale przez cały rok jubileuszowy wraz z innymi reformatami niestrudzenie pełnił posługę w konfesjonale dla licznych wiernych, przybywających z poszczególnych parafii diecezji i odwiedzających kościół reformatów jako świątynię jubileuszową, w której można było uzyskać odpust Roku Świętego.

Zmarł 17 VII 1777 r. podczas misji głoszonych przez siebie w katedrze na zakończenie jubileuszu. Pochowano go w podziemiach kościoła reformatów we Włocławku.

Archiwum Archidiecezjalne w Łodzi, sygn. 158, Księga zmarłych dla klasztoru w Brzezinach (1624-1853), k. 48; Archiwum Diecezjalne w Płocku, sygn. Zak. 3, Protocollum susceptorum et suscicpiendorum (1731-1800); APRK, bez sygn: Erectiones omnium Almae Antonianae Provinciae Maioris Poloniae et ab ea die 9na Augusti 1750 exdivisae Mariano-Prussicae Patrum Ordinis Mi- norum SPN Francisci Reformatorum conventuum, s. 72, 467; Liber actorum in conventu Vladislaviensi (1760-1860), s. 12-16, 20- 21, 26-27, 35, 37-38, 64, 68-69, 77, 80-82, 85-96, 98, 102-103, 108-109, 111, 113-117; Liber contingens omnes pastorales literas tam generales quam provinciales transmissas ad Conventum Vladislaviensem (1734-1783), s. 287-288, 338, 343-344, 382, 416- 460, 467, 494, 499, 504, 519, 571, 599, 610, 642, 648-651, 653-665, 670, 676, 680, 685, 691, 698, 703, 724, 744, 749, 756, 760, 769; Scrutinium Conventus Varsaviensis, II, s. 45-46; Volumen secundum protocolli Conventus Ravensis (1755-1821), s. 62- 70, 74; Morawski M., Monografia, s. 285; Mysłkowski O., - Dalszy ciąg przydatku do Kronik Braci Mniejszych, [b.m.], 1806, s. 105; Mysłakowski P., Opowieści Rypińskie, Warszawa 1998, s. 170; Szteinke A.J., Kościół, s. 20-21, 26-28, 35, 55; tenże, Sokolnicki Benedykt (1685-1774), [w:] PSB, t. 40, s. 60-61.

 

Anzelm Janusz Szteinke