s. Józefa Seipp (Sejpp)

Włocławski Słownik Biograficzny, pod red. S. Kunikowski, tom 4, s. 143-144.

(1881-1953), siostra Zgromadzenia Sióstr Miłosierdzia (szarytka), wieloletnia przełożona domu zakonnego w szpitalu włocławskim, zasłużona pielęgniarka.

 

Urodziła się 23 III 1881 r. w Warszawie jako córka Józefa, introligatora, i Elżbiety z d. Staniszewskiej i tam została ochrzczona w par. Nawiedzenia NMP Miała dwóch braci Konrada i Zygmunta oraz dwie siostry Marię i Walerię. Szkołę elementarną ukończyła w Warszawie. W 1901 r. wstąpiła tam do Zgromadzenia Sióstr Miłosierdzia św. Wincentego à Paulo, Prowincja Warszawska. Postulat (pierwszy etap formacji) odbyła w Szpitalu Dziecięcym Dzieciątka Jezus w Warszawie. Formację w seminarium (nowicjat) rozpoczęła 1 X 1901 r., a ukończyła 20 IV 1902 r. Śluby zakonne złożyła 2 X 1906 r. Świadectwo uprawniające do wykonywania zawodu pielęgniarskiego na podstawie praktyki szpitalnej, wydane przez Radę Pedagogiczną Kursów Pielęgniarskich dla Sióstr Miłosierdzia przy Wydziale Szpitalnictwa Magistratu m. stołecznego Warszawy otrzymała 15 III 1921 r. Jako pielęgniarka w szpitalu włocławskim 25 III 1938 r. złożyła państwowy egzamin pielęgniarski.

Pracę w zawodzie pielęgniarki rozpoczęła w szpitalu w Sieradzu w 1902 r. i pozostała tam do 1905 r. Do Włocławka została przeniesiona 5 I 1905 r. i pracowała w sumie 40 lat w Szpitalu św. Antoniego. (ul. Toruńska 15/17), w którym szarytki opiekowały się chorymi od 1877 r. Przez cały ten czas była pielęgniarką, a w l. 1911-1927, 1928-1940 także przełożoną domu zakonnego, który znajdował się w budynku szpitalnym. W l. 1911-1938 kierowała również apteką zakonną.

Mimo słabego zdrowia dała się poznać jako zdolna organizatorka i pracowita pielęgniarka. Z jej inicjatywy powstała aleja lipowa w parku szpitalnym oraz dobudowano piętrowe skrzydło południowo-zachodnie do głównego budynku szpitalnego, w którym znalazło się pomieszczenie sypialne dla 2 zakonnic na piętrze i jadalnia z kuchnią, także dla szarytek, na parterze. Zaufanie i poważanie jakie miała s. Seipp u personelu szpitalnego oraz pacjentów sprawiło, że kiedy w 1935 r. władze zakonne chciały odwołać ją z Włocławka, dr Wacław Gołębiowski, dyrektor szpitala, interweniował u władz zakonnych i bpa Karola Mieczysława Radońskiego o pozostawienie jej w mieście i szpitalu. Dzięki niej zakupiona została posesja w 1929 r. w Wieńcu Zdroju (powiększona w 1933 r.), na której pobudowano w 1930 r. „Wille Sióstr Miłosierdzia" przeznaczoną na letni wypoczynek i kąpiele lecznicze dla zakonnic i księży. Tutaj także szarytki z s. Seipp na czele znalazły (1940) schronienie po usunięciu ich przez okupanta hitlerowskiego z lecznicy włocławskiej. 8 VII 1940 r. na rozkaz okupanta wraz z podwładnymi wyjechała do Warszawy i od 12 VII 1940 r. pracowała jako pielęgniarka i przełożona w Instytucie Oftalmicznym (ul. Smolna). Podczas powstania warszawskiego, po spaleniu szpitala, przeszła z chorymi do Domu Centralnego (Prowincjalnego) Sióstr Miłosierdzia przy ul. Tamka 35, gdzie pozostała do września 1944 r. Od września tr. do 16 II 1945 r. pracowała jako pielęgniarka w szpitalu dla dzieci w Kielcach (ul. Lipowa 30).

Zaraz po wojnie wróciła do Włocławka i 16 II 1945 r. podjęła pracę w Szpitalu św. Antoniego. Po przejściu na emeryturę w 1950 r. zamieszkała w domu wypoczynkowym sióstr miłosierdzia w pod włocławskim Wieńcu Zdroju, gdzie na stanowisku przełożonej domu, który 21 V 1950 r. z filialnego został przemianowany na samodzielny, pozostawała do śmierci. Zmarła 18 IX 1953 r. i została pochowana na cmentarzu włocławskim przy al. Chopina w grobie sióstr szarytek (przy głównej alei).

Siostra Józefa Seipp jest przedstawicielką szeregu szarytek, które przez 80 lat służyły chorym w szpitalu włocławskim. Niosły posługę pielęgniarską także walczącym o wolność Polski w czasie I wojny światowej (zmarły wtedy wskutek zarażenia przy pielęgnowaniu chorych trzy siostry; jedna na posocznicę, dwie na dur brzuszny), w czasie obrony Włocławka przed bolszewikami w 1920 r. opatrywały rannych na linii obrony, opatrywały żołnierzy walczących na początku II wojny światowej, a w okresie okupacji niosły pomoc ludności cywilnej i żołnierzom konspiracji. 24 II 1962 r. dyrekcja szpitala włocławskiego zwolniła pracujące w nim szarytki, stwierdzając, „nastąpiło to na skutek konieczności procesu laicyzacji tutejszego szpitala". Tej szkody dla mieszkańców Włocławka nie udało się naprawić do dziś.

ADW, Akta Zgromadzenia Sióstr Miłosierdzia św. Wincentego à Paulo, sygn. zak. II, 7, k. 60-61; Arch. Domu Głównego sióstr miłosierdzia w Warszawie, Spis Imion i Nazwisk Sióstr Prowincji Warszaskiej Roku 1869-1933, rkp.; tamże, Chodakowska E., Kronicz zgromadzenia i domów sióstr miłosierdzia w Polsce, rozdział: Włocławek, s. 553-558, rkp.; Arch. Szarytek w Wieńcu Zdroju, Kronika, rkp.; Arch. Szpitala Miejskiego we Włocławku (1949), fragmenty sprawozdania, (kopia u autora); APW, SPW 1918-1939, sygn. 1585; Brandt Z. (lekarz szpitala we Włocławku) materiały niepublikowane; Gumkowska M. (szarytka) wywiad z 13 VIII 1980 r. (w zbiorach autora); - Jurczyk A., Siostry miłosierdzia w szpitalu Włocławskim, „Ład Boży", 1988, nr 21, s. 6; Rejmanowski T., Dzieje sióstr miłosierdzia w Szpitalu Powiatowym św. Antoniego we Włocławku, „Archiwum Historii Medycyny", 1984, nr 3, s. 433-43 tenże, Opieka zdrowotna i społeczna w latach 1793-1918, [w Włocławek, t. 1, s. 611; tenże, Opieka zdrowotna i społeczna w latach 1918-1939, [w:] Włocławek, 2, s. 340, 343.

 

Tadeusz Rejmanowski, Kazimierz Rulka