s. Antonia (Marianna Halagiera)

Włocławski Słownik Biograficzny, pod red. S. Kunikowski, tom 4, s. 52-53.

(1910-1971), członkini Zgromadzenia Sióstr Wspólnej Pracy od Niepokalanej Maryi, utrwalała jego dzieje, katechetka.

Urodziła się 28 I 1910 r. w Brzeźnie, par. Ostro was, pow. nieszawski, jako córka Stanisława i Franciszki z d. Kudłak. Ojciec był rolnikiem. Mając sześć lat, zaczęła uczyć się czytać w domu. Poszła od razu do drugiej klasy, a nawet chciano ją przenieść do trzeciej. Była bardzo chłonna w zdobywaniu wiedzy. W 1929 r. ukończyła siódmą klasę Gimnazjum Żeńskiego im. Józefy Makowskiej w Aleksandrowie Kujawskim, typu humanistycznego, po czym podjęła pracę w szkole powszechnej w Narkowie k. Radziejowa.

Do Zgromadzenia Sióstr Wspólnej Pracy od Niepokalanej Maryi we Włocławku została przyjęta 11 II 1937 r. i otrzymała imię Antonia. Nowicjat we Włocławku rozpoczęła 24 IX 1937 r. Pierwszą profesję złożyła 2 X 1938 r., następne ponawiała we wrześniu każdego roku. Śluby wieczyste złożyła 26 VIII 1946 r. Świadectwo dojrzałości Państwowego Liceum Pedagogicznego we Włocławku otrzymała 25 III 1947 r.

W Zgromadzeniu pełniła różne zadania. W I. 1939 - 1941 była ekspedientką w sklepie galanteryjnym we Włocławku przy ul. 3 Maja 20 (dawniej Szeroka). W l.1942-1943 pracowała w pensjonacie niemieckim przy ul. Seminaryjskiej 7 we Włocławku, potem w l. 1943-1945 wykonywała prace domowe w rodzinie Jana i Janiny Stępniów, których syna Jerzego na początku II wojny światowej przygotowywała do I Komunii świętej. Poza tym potajemnie przysposobiła grupę sióstr do pracy w przedszkolu. Układała wiersze, głosiła referaty z okazji różnych świąt, imienin, rocznic, np. na rocznicę śmierci Franciszki Rakowskiej, czy pośmiertnie w 1943 r. z okazji imienin m. Jadwigi Walter, a także uroczystości patriotycznych. W roku szkolnym 1946/1947 uczyła religii w szkole podstawowej w Przedczu, a w następnym roku katechizowała w szkole podstawowej w Lubrańcu, w dalszych latach w Michelinie i Kruszynie k. Włocławka.

Od 1950 r. leczyła się w kilku szpitalach z powodu gruźlicy kości, groziła jej amputacja nogi. W 1951 r. przebywała w Radkowie na Śląsku i jeszcze w tym samym roku wróciła do Włocławka. Na prośbę bpa Franciszka Korszyńskiego z dnia 10 IV 1951 r. zajęła się historią Zgromadzenia, gromadząc źródła i materiały. Pracę tę wykonywała z poświęceniem i zamiłowaniem. W 1. 1952-1956 korzystała z wykładów ks. Józefa Nowackiego w Poznaniu odnośnie pisania prac historycznych. U brata w Szydłowiek k. Piły uczyła się wykonywania fotografii, skąd w lipcu 1956 r. wróciła do Włocławka i zamieszkała już na stałe przy ul. Leśnej 2. Tutaj przez 25 lat pilnie gromadziła materiały dotyczące historii Zgromadzenia Sióstr Wspólnej Pracy i osób z nim związanych. Dzięki niej w Archiwum Zgromadzenia znalazły się zbiory źródeł, materiały historyczne i opracowania. Materiały te stanowią ważną bazę do opracowywania tematów dotyczących Zgromadzenia. Są to m.in.: s. Maria Antonia [Halagiera] CL, Źródła do dziejów Zgromadzenia Sióstr Wspólnej Pracy od Niepokalanej Maryi, t. I, Włocławek 1957-1970, maszyn.; taż., Wspomnienia o życiu i działalności śp. ks. bpa Wojciecha Owczar ka, t. II, Włocławek 1968, maszyn.; Opiekun z nieba. Łaski otrzymane za wstawiennictwem śp. ks. bpa Wojciecha Owczarka, zebr. A. Halagiera, Włocławek 1965, maszyn.; taż, Zarys historii Zgromadzenia Sióstr Wspólnej Pracy od Niepokalanej Maryi (1872-1922) opracowany psychologicznie, Włocławek 1963, (rkp.).

Antonia Halagiera miała zdolności manualne - artystyczne. Pięknie wykonywała różne drobiazgi, którymi obdarowywała osoby, okazując wdzięczność za otrzymaną przysługę. Mimo swego kalectwa (chodziła o kuli) była pogodnego usposobienia.

Pod koniec życia przebywała w szpitalu włocławskim, gdzie zmarła 29 XI 1971 r. Pochowana została na miejscowym cmentarzu przy al. Chopina w kwa terze sióstr z ul. Leśnej.

Pochodziła z wielodzielnej rodziny (4 braci i 4 siostry). Jedna siostra w wieku 10 lat zmarła na szkarlatynę, a jeden z braci był kapłanem salezjaninem.

Arch. ZSWPNM, Akta pers. A. Halagiery; Księga Sióstr Zgromadzenia z l. 1895-1938; Spuścizna s. A. Halagiery - większość w maszynopisie; AZKO Wł., Akta osob., sygn. 684 (Halagiera M.); Jędrzejczak M.L., Słownik biograficzny Sióstr Wspólnej Pracy od Niepokalanej Maryi w latach 1922-2002, Włocławek 2004, s. 88 91 (wydr. komputer.); taż, Zgromadzenie Sióstr Wspólnej Pracy od Niepokalanej Maryi, Arch. Bibl. Muz.", 1982, t. 44, s. 142, 193, 291, 303.

opr. Laurencja M. Jędrzejczak