Ks. Władysław Górzyński

Ksiądz Górzyński wrócił w 1907 r. do Włocławka. Biskup S. Zdzitowiecki poznał bliżej księdza Górzyńskiego podczas swojego pobytu w Italii z racji podróży ad limina i we Florencji korzystał z jego usługi w czasie zwiedzania tamtejszych skarbów kultury. W 1907 r. ksiądz Górzyński z polecenia bp. S. Zdzitowieckiego rozpoczął we włocławskim seminarium wykłady z „Historii sztuki kościelnej” i prowadził Muzeum Diecezjalne. Mieszkając we Włocławku, ks. W. Górzyński opracował przywiezione z podróży materiały - kilka tysięcy negatywów w formie przezroczy na szkle oraz zdjęcia, które ułożył w kilkanaście tematycznych albumów.

Ksiądz Górzyński dobrze rozumiał, że nie może się ograniczyć jedynie do zaszczepiania alumnom miłości do prawdziwej sztuki, ale należy też przyjść Z pomocą ówczesnemu duchowieństwu, tym bardziej, że w tym czasie nasilił się ruch budowlany, a to powodowało, że nieraz zniszczeniu ulegały cenne zabytki dawnego budownictwa drewnianego, powstawały zaś świątynie murowane, bez wyraźnych cech sztuki sakralnej.

Z jego inicjatywy powstał w diecezji Komitet Artystyczno-Budowlany Diecezji Kujawsko-Kaliskiej, nadzorujący prowadzone budowy kościołów w diecezji. Czynił to zaś w ścisłej współpracy z Kołem Architektów i Towarzystwem Opieki nad Zabytkami Przeszłości, co dawało możliwość pomocy przy projektowaniu nowych świątyń i przy wszelkich pracach konserwatorskich. Mając wpływ na te sprawy w diecezji, popierał powstawanie nowych projektów harmonizujących z tradycją miejscową; był zwolennikiem rozpisywania konkursów na nowe projekty oraz przeciwnikiem modnej wówczas unifikacji stylów dawnych kościołów, w procesie którego ginęły nieraz wielkiej wartości zabytki tak drewnianych świątyń, jak i ich wyposażenia, jak chociażby niezbyt udana przebudowa katedry włocławskiej.

Ksiądz Górzyński chętnie dzielił się z innymi swoją wiedzą, dlatego m.in. wygłaszał odczyty w Warszawie, Krakowie i we Lwowie. Ponadto okazał się dosyć płodnym pisarzem z dziedziny sztuki kościelnej, chociaż zaczął pisać już w poważnym wieku. Pisał głównie artykuły (kilkanaście), zamieszczając je w „Kronice Diecezji Kujawsko-Kaliskiej" i w „Ateneum Kapłańskim". Największym jego dziełem jest praca Rozwój historii sztuki wśród innych narodów i w Polsce (Włocławek 1912).

Uznanie ze strony władzy diecezjalnej za jego postawę i osiągnięcia stanowiło powołanie go do gremium zasłużonej kapituły katedralnej.

Zmarł 24 IX 1920 r. we Włocławku i tam został pochowany.