Ks. Wawrzyniec Centt

Podczas powstania styczniowego jako cywilny komisarz województwa kaliskiego organizował oddziały powstańcze; dowodzony przez niego oddział w nocy z 30 na 31 I 1863 r. zdobył broń w carskich magazynach rządowych w Zduńskiej Woli, a podobne akcje przeprowadził w Łodzi, Aleksandrowie Łódzkim i Zgierzu.

Po aresztowaniu zdołał uciec do Szwajcarii. W Lucernie, gdzie przebywał do maja 1865 r., złożył pisemną rezygnację z probostwa w Sulejowie. Ze Szwajcarii udał się do Monachium i zaczął uczęszczać na wykłady uniwersyteckie. Po upływie ponad roku z powodu trudności materialnych wyemigrował do Francji. W Paryżu, w l. 1866-1870, pełnił posługę kapłańską w kościele św. Seweryna, a następnie przy parafii św. Pawła i Ludwika. Należał do Stowarzyszenia Kapłanów Polskich, pełniąc w pewnym okresie funkcję prezesa. W 1867 r. podjął pole- mikę z wydaną cztery lata wcześniej książką Ernesta Renana La vie de Jésus (Życie Jezusa), kwestionującą boskość Chrystusa. Brał udział w pracach Zjednoczenia Emigracji Polskiej, działał w jego Komisji Tymczasowej, konsolidującej emigrację. W sierpniu. 1870 r. został kapelanem oddziału polskiego gen. Michała Heidenreicha (pseud. Kruk), przygotowującego się do walki po stronie Francuzów w niedalekiej wojnie francusko-pruskiej.

Po powrocie z emigracji (prawdopodobnie w połowie 1870 r.) osiadł w Galicji, gdzie podjął pracę duszpasterską i katechetyczną: Lwów 1870-1874, parafia Łąck (diec. tarnowska) 1874-1876, katecheta oraz wykładowca historii i literatury w średniej szkole rolniczej w Czernichowie 1876-1879, penitencjarz w kościele Mariackim w Krakowie, nauczyciel śpiewu gregoriańskiego w diecezjalnym seminarium duchownym. W 1880 r. został przyjęty do diecezji krakowskiej. Pracował w wielu szkołach klasztornych, m.in. w szkole żeńskiej klarysek przy kościele św. Andrzeja (1882-1894). Był wykładowcą seminarium duchownego, mistrzem nowicjatu pijarów. Od 1 X 1891 r. pełnił urząd dyrektora Domu Księży Emerytów przy kościele św. Marka w Krakowie, a w l. 1895-1905 był tam dyrektorem. Jednocześnie w l. 1894-1896 przeprowadził remont kościoła św. Marka, a w l. 1896-1897 remont przyległego budynku klasztornego. Ożywił kult związanego z tym kościołem Michała Giedrojcia (ok. 1425-1485) i działalność istniejącego przy tym kościele od 1410 r. Bractwa św. Zofii. Uhonorowany został godnością kanonika kapituły podlaskiej (1857).

Zmarł w Krakowie 9 VIII 1905 r. i został pochowany na Cmentarzu Rakowickim. Krakowski „Czas", informując o jego zgonie, napisał: „Gorliwy kapłan, uczynny przyjaciel, dla rodziny anioł opiekuńczy, oddał ducha Bogu, pozostawiając po sobie pamięć dobroci, prawości i ofiarności bez granic". W kościele św. Marka w Krakowie znajduje się tablica pamiątkowa ku jego czci.