Ks. Tadeusz Idzi Szmidt

W październiku 1939 r. został przez bp. Michała Kozala - sufragana włocławskiego, który kierował diecezją włocławską pod nieobecność biskupa ordynariusza K. Radońskiego skierowany do pracy - duszpasterskiej jako wikariusz w parafii św. Stanisława we Włocławku. Kilka dni później 30 X 1939 r., bp M. Kozal powierzył mu administrację parafii Kikół, Wola-Trutowo i Sumin. W stanie ciągłego zagrożenia, po odmowie podpisania niemieckiej listy narodowościowej, ksiądz Szmidt prowadził potajemnie działalność duszpasterską w powierzonych pa rafiach przez cały okres okupacji niemieckiej. W 1940 r. został zaprzysiężony przez Gustawa Ignacego Olszewskiego, pseud. Wojtek, Gracjan, ówczesnego komendanta Obwodu ZWZ Lipno. Przyjął pseudonim Wierny. W latach 1941-1944, kiedy G.I. Olszewski był szefem Wydziału Łączności KO ZW-AK Pomorze łączniczką jego do T.L. Szmidta była Jadwiga Lewandowska, pseud. Hanka, od 1943 r. referentka Wojskowej Służby Kobiet Obwodu AK Rypin. Jednocześnie w latach 1940-1942 w konspiracji współdziałał z Józefem Wiśniewskim, pseud. Szczerba komendantem Obwodu POZ „Znak" Lipno. Najbliżej jednak współpracował z proboszczem w Lipnie w latach 1940-1945 kamilianinem Antonim Sołtysiakiem, pseud. Piotr, kapelanem POZ „Znak" do końca 1942 r. i członkiem obwodowych struktur Delegatury Rządu RP na Kraj w latach 1943-1945 oraz eks redemptorystą Janem Hacią, pseud. Życzliwy, proboszczem w Karnkowie i kapelanem Obwodu AK Lipno. Jego zastępcą jako kapelana był T. Szmidt. Za tę działalność obaj zostali rozkazem KO AK Pomorze z dn. 24 XII 1944 r. odznaczeni Brązowymi Krzyżami Zasługi z Mieczami. Na terenie Kikoła i gminy rozwinął szeroką działalność w akcji samopomocy ludności polskiej i wspierał tajne nauczanie. Po aresztowaniu przez Niemców w styczniu 1945 r. udało mu się zbiec z więzienia gestapo i powrócił do swoich parafii. Pracował tam do kwietnia 1945 r. Z kolei przez niemal dwa lata (IV 1945-I 1947) był proboszczem parafii Chełmce koło Kalisza.

Po krótkim urlopie objął funkcję administratora nowo powstałej parafii katedralnej we Włocławku (proboszczem był delegat kapituły katedralnej). Pełnił ją przez dwa lata (1 III 1947-28 IV 1949). Jednocześnie był też kapelanem włocławskiej Ochotniczej Straży Pożarnej.

Kilkanaście następnych lat spędził jako proboszcz poza Włocławkiem: w Krzywosądzy (28 IV 1949- 24 X 1956), Sadlnie (24 X 1956-26 IV 1957), Służewie (26 IV 1957-31 XII 1959). Sprzeciw władz państwowych uniemożliwił mu objęcie w 1959 r. funkcji proboszcza parafii Brześć Kujawski.

Po powrocie do Włocławka najpierw przez niespełna trzy miesiące (1 1-22 III 1960) był administratorem parafii Najświętszego Zbawiciela, następ- nie przez rok (22 III 1960-29 IV 1961) zastępcą administratora parafii katedralnej. Ostatnią jego funkcją duszpasterską była czteroletnia (29 IV 1961-19 IV 1965) administracja parafii św. Jana Chrzciciela. Ksiądz Szmidt był kapłanem o wielkiej gorliwości i kulturze duchowej, znawcą liturgii i muzyki kościelnej. Wyróżniał się m.in. solidnym opracowywaniem kazań, które poruszały słuchaczy głębią treści, wyrażanej w sposób w miarę prosty, a zarazem piękny dzięki m.in. bogactwu językowemu, cytatom z literatury. Własną kulturę języka zaszczepiał wiernym, kładąc duży nacisk na poprawność językową w modlitwach recytowanych. Wręcz przysłowiowa była jego punktualność, zachowywana mimo odległości, warunków atmosferycznych i skromnych w latach 50. XX w. środków komunikacyjnych. Walory duchowe oraz umiejętność sprawnego organizowania duszpasterstwa sprawiły, że od 1952 r. należał do Diecezjalnej Komisji Śpiewu, Muzyki i Służby Liturgicznej, w 1961 r. powierzono mu funkcję spowiednika kleryków Seminarium włocławskiego, a od 1963 r. jako wicedziekan włocławski miał zleconą przez biskupa koordynację prac duszpasterskich w parafiach włocławskich. Zwoływał co miesiąc duszpasterzy włocławskich na wspólne spotkania, aby omawiać plan pracy, katechizację dzieci i młodzieży. porządek nabożeństw parafialnych w mieście oraz specjalne okolicznościowe akcje duszpasterskie.

Cechowała go bezinteresowność, umiłowanie ubóstwa, nie szczędził jednak wydatków na książki i czasopisma o treści religijnej, których zgromadził znaczny księgozbiór osobisty, wykorzystywany jako pomoc w działalności duszpasterskiej.

Trudnym doświadczeniem w jego życiu było nękanie go w pierwszej połowie lat 50. XX w. przez Urząd Bezpieczeństwa w związku z aresztowaniem ks. Mariana Chwilczyńskiego. Ze względu na więzy znajomości i wspólnej pracy duszpasterskiej we Włocławku znalazł się w gronie osób wielokrotnie przesłuchiwanych w czasie śledztwa i wśród świadków podczas procesu ks. Chwilczyńskiego. Przeżycia te zostawiły w nim świadomość, że jako kapłan może być przez władze komunistyczne pod lada pretekstem aresztowany.

Za gorliwą pracę duszpasterską, na wniosek biskupa włocławskiego Antoniego Pawłowskiego, w listopadzie 1964 r. został uhonorowany przez papieża Pawła VI godnością szambelana papieskiego. Zmarł nagle w Poniedziałek Wielkanocny-19 IV 1965 r. Jego grób znajduje się w kwaterze kapłańskiej włocławskiego cmentarza komunalnego przy al. Chopina.