Ks. Tadeusz Przybylski

W 1957 r. otrzymał stypendium na studia w Rzymie (miał tam kontynuować studia w zakresie filozofii tomistycznej na Uniwersytecie Gregoriańskim), niestety, prawdopodobnie władze państwowe odmówiły mu paszportu. W roku akademickim 1958/59 rozpoczął studia na KUL. Studia te zakończyły się uzyskaniem pod koniec 1960 r. stopnia magistra filozofii na podstawie pracy pt. „Pojęcie substancji u Czesława Białobrzeskiego", napisanej pod kierunkiem ks. prof. dr. hab. Stanisława Mazierskiego.

Z Włocławkiem ks. Przybylski był związany (oprócz studiów seminaryjnych) jako profesor w Wyższym Seminarium Duchownym przez 44 lata. 1 X 1960 r. bp A. Pawłowski mianował go wykładowcą w Seminarium Duchownym we Włocławku. Otrzymał wykłady z biologii. Zamieszkał jednak na plebanii w Ciechocinku, gdzie 12 XI 1960 r. został mianowany wikariuszem tamtejszej parafii. Po zwolnieniu z tegoż wikariatu (16 X 1961) rozpoczął studia doktoranckie na ATK w Warszawie. Zamieszkał u Sióstr Wynagrodzicielek Najświętszego Oblicza (obliczanek) na osiedlu Placówka (Warszawa, ul. Tarnowskiego 19) i podjął obowiązki ich kapelana. Gdy badania lekarskie ujawniły u niego zagrożenie gruźlicą, został skierowany na leczenie do sanatorium w Zakopanem (18 II-17 VII 1963).

Kontynuując pracę nad doktoratem, ks. Przybylski miał szczęście być uczniem znanych i wybitnych profesorów: ks. Piotra Chojnackiego, ks. Józefa Iwanickiego, ks. Kazimierza Kłósaka, ks. Józefa Szulety, p. Bolesława Gaweckiego, ks. Stanisława Mazierskiego, ks. Stanisława Kamińskiego, o. Alberta Krapca, p. Stefana Swiezawskiego. A nawet w jego indeksie widnieje podpis ks. kard. Karola Wojtyły (wykłady z etyki na KUL).

W sierpniu 1965 r. powrócił do Włocławka i otrzymał nominację na kapelana (17 VIII 1965) Zgromadzenia Sióstr Wspólnej Pracy od Niepokalanej Maryi przy ul. Leśnej 2.

1 IX 1965 został mianowany profesorem filozofii w Wyższym Seminarium Duchownym we Włocławku. Prowadził tam wykłady z kosmologii (filozofii przyrody), epistemologii (teorii poznania), etyki, a w następnych latach (od 1971 r.) także z historii filozofii, ontologii (metafizyki) i teodycei (filozofii Boga). Stopień doktora filozofii otrzymał ks. Przybylski 8 XI 1971 r. na ATK w Warszawie na podstawie rozprawy „Ontyczna struktura przyrody w ujęciu Czesława Białobrzeskiego", napisanej pod kierunkiem ks. prof. dr. hab. Kazimierza Kłósaka.

Ks. prof. Przybylski jako wykładowca przedmiotów filozoficznych we włocławskim seminarium (a później także na Studium Teologii dla świeckich we Włocławku i w Koninie) przez długie lata wykonywał swoją posługę przekazywania wiedzy, Chociaż posiadał głęboką wiedzę (nie tylko z zakresu filozofii), nie usiłował się nią popisywać. Zawsze chętniej słuchał niż się wypowiadał. Ale lubił dyskutować. Często sam prowokował do dyskusji. Był samodzielny i ścisły, precyzyjny w myśleniu i wypowiadaniu się. Razem z dziewięciu innymi profesorami seminarium włocławskiego (16 XI 1979 r.) podpisał, jako członek założyciel, deklarację o powołaniu klubu naukowo- dyskusyjnego „Krąg", przekształconego w 1984 r. w Teologiczne Towarzystwo Naukowe Wyższego Seminarium Duchownego.

Celem wykładów ks. Przybylskiego było nie tylko propagowanie kultury filozoficznej, zapoznawanie studentów z nowymi koncepcjami, nurtami i kierunkami filozoficznymi, ale przede wszystkim doskonalenie samodzielnego, refleksyjnego, krytycznego myślenia. Często podkreślał, że studium filozofii kształci systematycznie samą myśl człowieka, wyrabia w nim najcenniejszą rzecz, jaką jest mechanizm refleksji, która jest nieodzowna przy odpowiedzialnym poznawaniu rzeczywistości, a więc takim, które ujmując obiektywny stan rzeczy, prowadzi do prawdy. Troska o dokładność terminologiczną, poprawność, dociekliwość i trzeźwość myślenia to cechy charakterystyczne jego formacji filozoficznej i pracy naukowo-dydaktycznej.

Ks. Przybylski przypominał swoim studentom, że to właśnie formacja filozoficzna wyrabia w człowieku poczucie rzeczywistych (a nie tylko urojonych) wartości ogólnoludzkich. To ona, ukazując różnorodność rozwiązań najbardziej ludzkich, egzystencjalnych problemów, uczy szacunku dla cudzej wolnej refleksji, innego zdania, pogłębiając wyrozumiałość i tolerancję dla inaczej myślących.

Swoimi poglądami, postawą, a zwłaszcza swoim życiem ks. Przybylski zbliżył się do ideału starożytnego filozofa-mędrca, który nie tylko przekazuje swoim uczniom wiedzę, a więc pewną teorię, ale jako mistrz uczy w praktyce tej najważniejszej, mądrościowej sztuki życia. Bardzo bliski był mu ideał mędrca z filozofii stoickiej: zawsze spokojnego, zrównoważonego, beznamiętnego, przyjmującego z godnością to, co niesie mu los. Można powiedzieć, że jako filozof i kapłan potrafił umiejętnie połączyć w swoim życiu stoicką „apatheę" i epikurejską „ataraksję" z mądrością ewangelii, do głoszenia której został powołany. Trzeba też podkreślić, że ks. Przybylski nie zabiegał nigdy o względy władzy: ani państwowej, ani kościelnej, przyjmując wszystko jako dar Bożej Opatrzności.

Jako warsztat pracy dydaktycznej i lektury naukowej posiadał księgozbiór liczący ok. tysiąca woluminów, ze sporą liczbą książek z zakresu filozofii, w większości w j. polskim, chociaż były wśród nich także książki w j. obcych. Odchodząc w 2001 r. na emeryturę, przekazał swój księgozbiór (zostawiając sobie tylko najpotrzebniejsze pozycje) do biblioteki seminaryjnej i dla Gimnazjum im. Długosza we Włocławku

Z pracą naukowo-dydaktyczną ks. Przybylski łączył pracę duszpasterską, najpierw jako wikariusz, a potem jako proboszcz w parafiach: Grochowalsk (31 VII 1971-1 VII 1975), Michelin - obecnie par. Ducha Świętego we Włocławku (1 VII 1975-16 VI 1981), Choceń (16 VI 1981-25 VIII 1987), Lubień Kujawski (25 VIII 1987-3 X 2001). W parafiach tych starał się przede wszystkim o zapewnienie jak najlepszej opieki duszpasterskiej parafianom, których bardzo szanował. Nie był biurokratą, urzędnikiem, ale prawdziwym duszpasterzem z powołania, wypełniając swoje obowiązki cicho, skromnie, bez rozgłosu i spektakularnych gestów. Jako proboszcz zabiegał także, na ile potrafił, o zachowanie dobrego stanu gospodarczego parafii. Z większych przedsięwzięć gospodarczych należy wymienić choćby budowę domu katechetycznego w Choceniu oraz pokrycie blachą miedzianą dachu na kościele parafialnym w Lubieniu Kujawskim.

Czasochłonna praca duszpasterska ks. Przybylskiego (połączona z dojazdami na wykłady) była też prawdopodobnie przyczyną dość skromnego opublikowanego dorobku naukowego.

Za swoją ofiarną, wieloletnią pracę kapłańską i profesorską został odznaczony godnościami kościelnymi (do których nie przywiązywał wagi). Bp Jan Zaręba mianował go (11 IX 1985) kanonikiem honorowym kapituły kolegiackiej w Kaliszu. Z kolei bp Bronisław Dembowski wystarał się dla niego u Ojca Świętego Jana Pawła II o godność kapelana papieskiego (I XII 1994). Po przejściu na emeryturę (3 X 2001) zamieszkał w domu księży emerytów w Ciechocinku. Jeszcze do 2004 r. dojeżdżał z wykładami do Włocławka. W czerwcu 2004 r. obchodził złoty jubileusz święceń kapłańskich, a w październiku tr. 44-lecie pracy naukowo-dydaktycznej w Wyższym Seminarium Duchownym we Włocławku.

Ks. Tadeusz Przybylski zmarł 27 III 2007 r. w szpitalu w Aleksandrowie Kujawskim i 30 III został pochowany na cmentarzu w Lądzie.