Ks. Stanisław Dziennicki

Włocławski Słownik Biograficzny, pod red. S. Kunikowski, tom 6, s. 26-27.

(1885-1931), ksiądz, wychowanek Seminarium Duchownego we Włocławku, działacz społeczny i oświatowy, patron Stowarzyszeń Młodzieży Polskiej, poseł na sejm.

 

Urodził się 6 IV 1885 r. w Niemysłowie, pow. turecki. Jego rodzicami byli Błażej i Petronela z Pietruszków. Miał też młodsze rodzeństwo. Po ukończeniu gimnazjum w Częstochowie wstąpił do Seminarium Duchownego we Włocławku, a w 1909 r. przyjął święcenia kapłańskie. Następnie został skierowany na studia w zakresie nauk społeczno-politycznych na uniwersytet w Lovanium i do Paryża, gdzie uzyskał w 1912 r. licencjat.

Po powrocie do kraju został wikariuszem parafii Milejów k. Piotrkowa Trybunalskiego (1912/1913), gdzie wyszedł z inicjatywą utworzenia wypożyczalni oraz kolportażu książek. Założył towarzystwo oszczędnościowo-pożyczkowe i Koło Młodzieży Polskiej. W 1913 r. został kapelanem klasztoru sióstr dominikanek w Świętej Annie pod Przyrowem. Pełniąc tę funkcję, zakładał szkoły i ochronki, wygłaszał patriotyczne odczyty dla okolicznych mieszkańców. W czasie I wojny światowej był członkiem oddziału Komitetu Niesienia Pomocy Ofiarom Wojny w Przyrowie oraz działaczem Rady Głównej Opiekuńczej. W 1915 r. założył i był sekretarzem zarządu okręgowego Związku Oświaty Ludowej.

W 1917 r. został wikariuszem w Koninie, gdzie pełnił funkcję prezesa zarządu okręgowego Związku Oświaty Ludowej. Był też członkiem „Rady Zgromadzeń Rzemieślniczych i Towarzystwa Spółdzielczego Księgarnia Polska". Związany ze Stronnictwem Demokratyczno-Narodowym i Polskim Związkiem Ludowym, był od 1917 r. jednym z założycieli i wiceprezesem ZG Zjednoczenia Ludowego, przemianowanego na Polskie Zjednoczenie Ludowe. Z ramienia tej partii (lista nr 11, okręg wyborczy nr 8) został wybrany na posła do Sejmu Ustawodawczego Rzecz- pospolitej. Jako prezes Związku Sejmowego Ludowo-Narodowego (ZSLN) zasiadał równocześnie w komisjach: konstytucyjnej, rolnej, oświatowej i skarbowej. Złożył też cztery wnioski do czterech komisji sejmowych: do komisji wojskowej w sprawie po- boru koni na potrzeby armii; do komisji oświatowej w sprawie zrównania pensji nauczycieli szkół powszechnych; do komisji skarbowo-budżetowej w sprawie wypłacania procentów przez kasy powiatowe i do komisji rolnej. W przemówieniu sejmowym (druk nr 335) z 16 VI 1919 r.) w sprawie reformy rolnej opowiadał się za jej „ewolucyjnym" charakterem, chociaż uważał, że zwiększy ona liczbę gospodarstw karłowatych. Bez powodzenia kandydował w wyborach do sejmu w 1922 r. z listy państwowej nr 12. Biskup kujawsko-kaliski zaproponował 18 XI 1922 r. ks. Dziennickiemu probostwo parafii Kawnice, gdy odmówił, został kierownikiem Drukarni Diecezjalnej i Księgarni Powszechnej we Włocławku. W tym czasie zaczął chorować na gruźlicę. Biskup S. Zdzitowiecki 3 XII 1923 r. mianował go proboszczem parafii Wilczyn, a bp K. Radoński 3 VI 1929 r. dziekanem kleczewskim, z której to funkcji zrezygnował 3 I 1931 r. Będąc zaangażowany w działalność społeczną, założył w Wilczynie kółko rolnicze, koło gospodyń wiejskich, kasę Stefczyka, koło hodowlane i dwa Stowarzyszenia Młodzieży Polskiej (w Wilczynie i Dębówcu), których był patronem. Ponadto był prezesem i skarbnikiem dozoru szkolnego, budowy siedmioklasowej szkoły powszechnej, kółka rolniczego, zarządu Mleczarni Spółdzielczej, Ligi Obrony Powietrznej i Przeciwgazowej (LOPP) i straży pożarnej. Organizował liczne konkursy przysposobienia rolniczego. Wspierał działalność Sokola" i Ogniska Nauczycielskiego.

W uznaniu zasług biskup K. Radoński odznaczył ks. Dziennickiego 28 XI 1930 r. godnością radcy duchownego. Zmarł 13 XII 1931 r. w Wilczynie, gdzie został pochowany 17 XII 1931 r. na miejscowym cmentarzu.

ADW, Akta pers. ks. S. Dziennickiego (1885-1931), sygn. 59, s. 2, 5,9-11, 14, 21-22, 26, tamże, Akta parafii Konin (1919-1939), sygn. 103; tamże, Akta parafii Wilczyn (1920-1938), sygn. 224; Dębiński J., Księża diecezji włocławskiej posłami i senatorami w II Rzeczypospolitej. „Studia Włocł.", 2006, t. 9, s. 446-447, 448, 455- 456, tenże, Duchowieństwo rzymskokatolickie diecezji włocławskiej w latach 1918-1939, Toruń 2010, s. 613; Drewicz M., Głęboka prze- miana rewolucyjna. Sejmowa debata nad reformą rolną w Polsce w 1919 roku. W 90 rocznicę, Lublin 2009, s. 322-335, 677, Kto był kim w Drugiej Rzeczpospolitej. red. J. M. Majchrowski przy współpracy G. Mazura i K. Stepana, Warszawa 1994, s. 276; Mazurek J., Kraj a emigracja, Warszawa 2006, s. 364; Monitor Polski, 311 1919, nr 25: Posłowie i Senatorowie Rzeczypospolitej Polskiej 1919- 1939. Słownik biograficzny, t. 1, red. M. Smogorzewska i A.K. Kunert, Warszawa 1998, s. 455-456; P[rzybysz] J., Sp. Ks. Stanisław Dziennicki, „Kron. Diec. Włocł.", 1932, R. XXVI, s. 92-93, Rzepecki T., Sejm Rzeczypospolitej Polskiej 1919 roku, Poznań 1920, s. 113, Lista posłów do Sejmu Ustawodawczego Rzeczypospolitej Polskiej w dniu 12 kwietnia 1919 r. [Warszawa 1919], s. 7; Skład osobowy Sejmu Ustawodawczego Rzeczypospolitej Polskiej w dniu 20 stycznia 1920 r. [Warszawa 1920], s. 9, 35; Solarczyk M., Duchowni katoliccy w parlamencie II Rzeczypospolitej, Warszawa 2002, s. 66.

 

Józef Dębiński