Ks. Kasper Lindener

LINDENER KASPER JUNIOR

h. Lelita (1562-1611), doktor medycyny i filozofii, kanonik i medyk kapituły włocławskiej.

Urodził się w Poznaniu jako syn dr. med. - Kaspra Lindenera seniora h. Lelita oraz Łucji z Groffów. Wcześnie osierocony odziedziczył olbrzymi majątek, z którego jednak, na skutek zadłużeń ojca, niewiele skorzystał. Pod wpływem rodziny ze strony matki przeszedł z wyznania protestanckiego na katolicyzm. Ok. 1577-1579 wyjechał do Krakowa, rozpoczął studia medyczne i uzyskał prawdopodobnie stopień bakalarza, skoro po latach mógł kontynuować naukę za granicą i uzyskać doktoraty. Przebywał w tym mieście kilkanaście lat, więc prawdopodobnie z przyczyn finansowych musiał zrezygnować chwilowo z dalszej nauki i zarabiać, być może jako bakałarz, na życie. Wykazał przy tym nieprzeciętne zdolności, skoro 6 II 1593 r. został polecony na stanowisko medyka kapituły włocławskiej ówczesnemu ordynariuszowi tej diecezji bp. Hieronimowi Razrażewskiemu (1581-1699).

O zdolnym młodzieńcu mówi wyraźnie w utworze jemu poświęconym poeta wielkopolski Kasper Miaskowski (I wydanie 1612 w Krakowie). Włocławski ordynariusz ofiarował mu 8 III 1593 r. do- chodową wieś diecezjalną Kłobię w pow. włocławskim oraz kanonię we Włocławku, mimo że był tylko klerykiem. Dalsze trzy święcenia udzielił mu biskup 21 X 1593 r. Jednocześnie złożył przysięgę, że jeżeli zdobędzie dyplom lekarski, to będzie darmo leczył członków kapituły. W latach 1594-1596 studiował za granicą (Włochy) i gdy powrócił z dyplomem doktora medycyny i filozofii do Włocławka, wówczas uzyskał dalsze święcenie kapłańskie subdiakonat oraz dodatkową prowizję z kanonii kruszwickiej. Został również kustoszem (zarządca) w kolegiacie wolborskiej będącej własnością biskupów kujawskich. W dniu 24 XII 1596 r. złożył przysięgę kanonicką, która zobowiązywała go do opiekowania się zdrowiem zarówno biskupa i członków kapituły, jak i, w razie pilnej potrzeby (np. epidemia), mieszkańców Włocławka. Towarzyszył biskupowi w jego licznych podróżach zarówno krajowych, jak i do Rzymu, i tam w 1600 r. był przy jego nagłej śmierci.

W latach 1483-1596 epidemie dżumy (czarna śmierć, morowe powietrze) nawiedzały Włocławek 18 razy. Lindener po raz pierwszy spotkał się z taką epidemią już jako dziesięcioletni chłopiec w 1572 r. w Poznaniu (wówczas zmarła jego matka). Podczas studiów lekarskich w kraju i za granicą poznał ówczesne sposoby jej leczenia. W czasie jego medycznej praktyki we Włocławku (1596-1611) dżuma występowała tutaj pięciokrotnie. Podczas pierwszej epidemii (1600) przebywał we Włoszech. Następna epidemia wybuchła 21 VII 1602 r., potem w 1606, 1607 i 1608 r. przy czym czas ich trwania skracał się z kilku miesięcy do niecałego miesiąca, co bezsprzecznie wiąże się z jego skutecznością działania.

Kasper Lindener zmarł 24 VI 1611 r. prawdopodobnie we Włocławku i tutaj zapewne spoczywa. Zasługi jego zostały docenione przez wspomnianego już poetę jeszcze za życia. Natomiast wdzięcz- ni włocławianie wystawili mu zaraz po śmierci w miejscowej katedrze epitafium z czarnego marmuru, zachowane do dnia dzisiejszego. Dr Jerzy Chrystian Arnold wspomniał także jego medyczne zasługi w 1807 r. na posiedzeniu Towarzystwa Przyjaciół Nauk w Warszawie, podobnie we Lwowie uczynił Franciszek Siarczyński (1828) i Edward Marylski w Warszawie (1829).