Ks. Jan Oświeciński

W miesiącach wakacyjnych 1933 r. był tymczasowym administratorem parafii Kowal, a pod koniec VIII został tzw. superiorem (wychowawcą) w Liceum im. Piusa X (Niższym Seminarium Duchownym) we Włocławku. W 1934 r. podjął studia specjalistyczne z zakresu języków łacińskiego i greckiego na Uniwersytecie Jagiellońskim w Krakowie. Mieszkał wówczas w krakowskiej siedzibie częstochowskiego seminarium duchownego, w zamian za to prowadząc wykłady z języka łacińskiego w tym- że seminarium. Po wakacjach 1939 r. miał zdawać ostatnie egzaminy dla uzyskania stopnia magistra filologii klasycznej. W lecie 1939 r. przebywał we Francji, razem z bp. Radońskim, na kuracji. Wybuch drugiej wojny światowej zastał go w domu rodzinnym w Łodzi. W l. 1940-1941 pomagał w łódzkiej parafii św. Józefa i był kapelanem u sióstr salezjanek. Nieobecność na oficjalnej liście duchowieństwa łódzkiego uchroniła go przed aresztowaniem przez Niemców. Po ucieczce do Generalnej Guberni pod zmienionym nazwiskiem przebywał w Piotrkowie Trybunalskim, pracując w kancelarii parafii św. Jacka Po wyparciu Niemców z tych terenów powrócił do Łodzi i do pracy duszpasterskiej w parafii św. Józefa.

Pod koniec II 1945 r. zgłosił listownie do administrującego diecezją włocławską ks. prał. Antoniego Borowskiego gotowość powrotu do rodzimej diecezji. Został administratorem parafii Świnice Warckie (3 111- 26 IV 1945 r.) oraz powierzono mu obowiązek pieczy duchowej w pobliskich parafiach Chwalborzyce i Wielenin (3 III-10 IV 1945 r.). Po niespełna dwóch miesiącach tej pracy został mianowany prefektem Wyższego Seminarium Duchownego we Włocławku (26 IV 1945 r.-25 VII 1946 r.), a od 20 VI 1945 r. wykładowcą języków klasycznych w Wyższym Seminarium Duchownym. Tę ostatnią funkcję pełnił nieprzerwanie przez 32 lata, do 1 X 1977 r. Okresowo nauczał także liturgiki (1945/46), historii Kościoła (1945-1949) oraz patrologii (1945-1958). W l. 1965-1974 łączył pracę dydaktyczną w seminarium włocławskim z analogicznymi wykładami języka łacińskiego w Wyższym Seminarium Duchownym w Łodzi.

Zaraz na początku swojej profesury w seminarium włocławskim zadbał o podniesienie swoich kwalifikacji naukowo-dydaktycznych. W l. 1946 r. uzyskał magisterium z filologii klasycznej na Uniwersytecie Jagiellońskim, a poziom jego pracy magisterskiej na temat tekstów Horacego i Cycerona, napisanej pod kierunkiem prof. Tadeusza Sinki (1877-1966), spotkał się ze szczególnym uznaniem promotora, który stwierdził, że tak wykwintnej łaciny nie spotkał dotychczas u swoich studentów.

Łacina ks. Oświecińskiego budziła także podziw u latynistów w Kurii Rzymskiej. Był niezrównanym stylistą. Ze względu na to przez dwie kadencje był przewodniczącym sekcji języka łacińskiego przy Komisji Studiów Konferencji Episkopatu Polski.

Z obowiązkami dydaktycznymi łączył funkcje duszpasterskie i administracyjne. Przez ponad dziewięć miesięcy (23 XI 1945 r.-1 IX 1946 r.) funkcję tymczasowego administratora wtedy podwłocławskiej - parafii Michelin (obecnie parafia Ducha Świętego we Włocławku). Od 25 VII 1946 r. był inspektorem Niższego Seminarium Duchownego we Włocławku, a od 7 II 1949 r. do chwili zamknięcia tej szkoły przez władze państwowe (31 VIII 1949), kierownikiem internatu przy Gimnazjum im. ks. J. Długosza. W latach 1956-1958 pełnił obowiązki wicerektora dla alumnów kursów filozoficznych Wyższego Seminarium Duchownego zamieszkujących w gmachu Długosza" (ul. Łęgska 26). W de kadzie lat 50. XX wieku pełnił posługę spowiednika w żeńskich domach zakonnych we Włocławku i na terenie diecezji - Dąbie n. Nerem, Lubraniec, Wieniec, Ciechocinek. Od 12 XII 1957 r. był penitencjarzem bazyliki katedralnej (spowiednikiem ze specjalnymi uprawnieniami). Stronił od działalności politycznej, ale pod presją propagandy komunistycznej jako profesor seminarium podpisał apel intelektualistów z 1950 r.

Od lat studenckich gromadził księgozbiór osobisty, głównie z zakresu klasyki. Stracił go w czasie II wojny światowej, ale zdołał częściowo odbudować po wojnie. Miał mu on służyć jako warsztat pracy dydaktycznej i naukowej, ale objawiająca się już w młodości choroba wzroku od lat sześćdziesiątych uniemożliwiła mu całkowicie pracę naukową, a i w pracy dydaktycznej musiał korzystać z pomocy lektorskiej. Zgromadzony przez niego księgozbiór trafił ostatecznie do włocławskiej biblioteki seminaryjnej, gdzie w części zachował się do dziś.

Jego zasługi dla dydaktyki w seminarium włocławskim zostały uhonorowane godnościami kościelnymi. Najpierw, 23 XII 1950 r., został mianowany kanonikiem gremialnym kapituły katedralnej włocławskiej, ale po przejściu na emeryturę zrezygnował samorzutnie z tej godności 12 VII 1980 r. Ponadto otrzymał godności papieskie: szambelana honorowego (30 XI 1962 r.), a następnie szambelana tajnego (16 XI 1963 r.).

Po przejściu na emeryturę we wrześniu 1977 r. nadal mieszkał w gmachu seminarium włocławskiego i 19 IX 1977 r. podjął posługę spowiednika alumnów Wyższego Seminarium Duchownego. Zmarł 17 VII 1986 r. Pochowany został w kwaterze kapłańskiej na cmentarzu komunalnym we Włocławku przy al. Chopina. W seminarium włocławskim jego nazwisko widnieje na tablicy poświęconej pamięci rektorów i profesorów tej instytucji.