Ks. Franciszek Cieślak

Święcenia kapłańskie przyjął 12 VI 1932 r. we Włocławku od bp. K. Radońskiego. Kolejne egzaminy wikariuszowskie zdawał w 1933, 1935 i 1936 r. (choć najpierw egzamin ten ze względu na studia został odłożony, a sam ks. Cieślak twierdził, że go nie zdawał), egzamin proboszczowski - 27 XI 1947 r.

Po święceniach skierowany do pracy jako wikariusz i katecheta w katedrze włocławskiej, gdzie pracował od 1 VIII 1932 do 1 I 1935 r., katechizował w szkole podstawowej nr 2. Z początkiem 1935 r. powołany na prefekta w Gimnazjum ks. Długosza (prawdopodobnie również kierownik internatu, do 1936). 1 IX 1936 r. rozpoczął studia pedagogiczne na Uniwersytecie Warszawskim. W roku 1937 był kapelanem ss. Dominikanek w Zielonce, a w 1938 r. posługiwał w zastępstwie wikariusza w Warszawie na Kole.

Po zakończeniu studiów otrzymał nominację na wikariusza w Słupcy (1 IX 1939 r.). Rozpoczęta wojna nie pozwoliła na kontynuowanie posługi. Po przewiezieniu kapłanów aresztowanych we Włocławku do Lądu pomagał im w trudnych okolicznościach przebywania w więzieniu. Kiedy jednak okazało się, że sam jest narażony na aresztowanie, opuścił Słupce i udał się do Warszawy. Tam przebywał do 1945 r. i podjął pracę w PCK.

Po odejściu wojsk niemieckich ks. Cieślak wrócił do Włocławka i zgłosił się do ówczesnego administratora diecezji, ks. Antoniego Borowskiego, z prośbą o skierowanie do posługi duszpasterskiej. 18 II 1945 r. został mianowany administratorem parafii: Konin, Stare Miasto i Sławsk, a także dziekanem konińskim. W tym czasie uczył katechezy w gimnazjum (16 godzin), był także spowiednikiem ss. Albertynek i ss. Służebnic NSJ (1946), nominacja na trzy lata. Posługę w Koninie pełnił do 15 V 1946 r.

25 V 1946 r. został mianowany dyrektorem „Diecezjalnego Stowarzyszenia Caritas", funkcję tę pełnił do 1 XI 1949 r., kiedy to otrzymał mianowanie na prezesa Diecezjalnego Stowarzyszenia „Caritas“, którym pozostał do 15 II 1950 r. Z racji kierowania „Caritas" diecezjalnym został skierowany jako delegat Kurii Diecezjalnej do Zarządu Powiatowego Komitetu Opieki Społecznej we Włocławku, funkcję tę pełnił od 3 IX 1947 do 30 IX 1948 r. Niósł wielką pomoc zubożałej i wyniszczonej materialnie ludności diecezji włocławskiej. Organizował kolonie letnie, kursy wychowawcze, kursy dekanalne, zbierał dary na funkcjonowanie „Caritasu". We Włocławku opiekował się m.in. domem dziecka dla sierot wojennych i przedszkolem „Wiosna", a także przedszkolem parafialnym „Caritas" (przy katedrze), domy te prowadziły ss. Franciszkanki Rodziny Maryi. W roku 1949 kard. Adam Sapieha próbował „wypożyczyć" od diecezji ks. F. Cieślaka do organizowania zakładu opieki nad dziećmi niepełnosprawnymi „Caritas" w Świebodzinie, ale ówczesny ordynariusz diecezji nie wyraził na to zgody. 1 IX 1948 r. został mianowany wizytatorem nauki religii dla powiatów: kaliskiego, kolskiego, konińskiego, sieradzkiego i tureckiego. Pełnił też funkcję referenta duszpasterstwa w Kurii Diecezjalnej (20 VIII 1949-29 III 1950 r.), a od 4 V 1959 do 15 XI 1960 r. był kierownikiem Wydziału Duszpasterskiego Kurii Włocławskiej. Natomiast od 10 X 1949 r. pełnił funkcję wiceprzewodniczącego Diecezjalnej Komisji Muzyki. Ponadto od 27 X 1949 r. był Diecezjalnym Dyrektorem Apostolstwa Modlitwy. Zlecano mu również wiele zadań doraźnych, m.in. 23 I 1950 r. został jako delegat diecezji skierowany do rozmów z władzami w sprawie przejęcia przez państwo drukarni diecezjalnej. 7 XII 1956 r. został mianowany delegatem do spraw wychowania w seminarium duchownym we Włocławku. Był mianowany także wizytatorem kurialnym parafii dziekańskich (6 IV 1959 r.), zaś od 7 VII 1960 r. egzaminatorem dla spraw dyscyplinarnych na dziesięć lat.

Ze względu na przedłużającą się chorobę ks. Władysława Mirskiego, ówczesnego proboszcza i dziekana w Koninie, 15 II 1950 r. ks. Cieślak został mianowany tymczasowym administratorem parafii Konin. Po śmierci poprzednika, 6 IV 1950 r., został mianowany proboszczem i dziekanem w Koninie. Posługując w tym mieście, był ponownie spowiednikiem zakonnic, tym razem Zgromadzenia Sióstr Opatrzności, decyzję otrzymał 18 III 1955 r. Wykładał w Wyższym Seminarium Duchownym Misjonarzy Świętej Rodziny w Kazimierzu Biskupim, na co otrzymał zgodę 14 IX 1951 r. W Koninie pełnił też funkcję katechety, 28 XII 1956 r. otrzymał misję kanoniczną do nauki religii w Zasadniczej Szkole Metalowej. Miał również upoważnienie (11 III 1957 r.) do wizytowania lekcji religii w szkołach zawodowych w Dyrekcji Okręgowego Szkolnictwa Zawodowego w Poznaniu. Funkcję proboszcza i dziekana w Koninie pełnił do 28 V 1958 r., kiedy to został mianowany proboszczem w Aleksandrowie Kujawskim, a następnie wicedziekanem dekanatu nieszawskiego (31 XII 1959 r.). Posługę tę pełnił zaledwie dwa lata.

26 IV 1960 r. mianowany proboszczem w Ciechocinku (parafię objął 2 VI 1960 r.) i dziekanem nieszawskim (zwolniony z dziekaństwa 25 VIII 1970 r.). Posługę proboszcza pełnił do 12 VIII 1970 r., choć przez kilka ostatnich lat był tylko proboszczem tytularnym, ponieważ Kuria Diecezjalna na jego własną prośbę (27 III 1965 r.) mianowała dla parafii wikariusza pomocniczego (administratora) w osobie ks. Ryszarda Janeckiego (mianowany 1 IX 1965 r.), który faktycznie kierował parafią. W tym czasie m.in. dokonano przebudowy wnętrza świątyni, uporządkowano prezbiterium według nowych przepisów liturgicznych. Powstał prawdopodobnie pierwszy w diecezji stały ołtarz „zwrócony twarzą do ludu", według zaleceń Soboru Watykańskiego II. Świątynia otrzymała również polichromię wykonaną przez J. Ł. Oźminów w latach 1965-66.

Należy wspomnieć o przyczynie częstych zmian kolejnych parafii. Ks. Franciszek Cieślak był ustawiczne szykanowany przez władze państwowe, co odbiło się na jego zdrowiu, gdyż w jego organizmie rozwijała się intensywna choroba wieńcowa w połączeniu z elementami nerwicowo-lękowymi. Dla przykładu, w 1961 r. Prokuratura Powiatowa w Toruniu prowadziła przeciwko niemu postępowanie w sprawie nielegalnego zamieszkania księży na plebani, które jednak z braku dowodów umorzono 5 V 1961 r. Gdy te formy represji nie przyniosły rezultatu, został wezwany do Wojewódzkiego Urzędu do Spraw Wyznań w Bydgoszczy, gdzie 6 VI 1961 r. zarzucono mu niewłaściwe treści w kazaniach, zapraszanie kuracjuszy do kościoła, przyjmowanie do zamieszkania na plebani księży kuracjuszy, sprawy związane z salkami katechetycznymi. Był karany przez sądy wysokimi mandatami 18 V 1965 r. i 20 VI 1968 r. za śpiewanie kolęd, wystawianie jasełek. Odmowa ich płacenia skutkowała zajmowaniem przez władze mebli księdza na poczet niespłaconych kar finansowych (1968 r.). Swoistą zemstą Wydziału do Spraw Wyznań, tym razem w Poznaniu, była odmowa zgody na objęcie przez ks. Cieślaka parafii w Dobrzecu k. Kalisza wydana 23 V 1969 r.

12 VIII 1970 r. został mianowany wikariuszem -ekonomem parafii Stare Miasto, a następnie od 12 I 1971 r. jej proboszczem. Stale pogarszający się stan zdrowia doprowadził go do złożenia rezygnacji z posługi w parafii 21 X 1974 r., ponieważ prośba nie odniosła skutku, ponowił ją 3 XII 1974 r. Na skutek rozmów z księdzem Cieślakiem skierowano do pomocy w Starym Mieście na okres świąteczny pochodzącego z parafii ks. Leonarda Fica (11 XII 1974 r.).

Ks. Cieślak zmarł w Starym Mieście 6 I 1975 r. ok. godziny 22.00. Pogrzeb odbył się w Starym Mieście 9 I 1975 r., uroczystościom przewodniczył bp K. Majdański, kazanie wygłosił ks. prał. J.P. Grajnert, ks. Cieślak został pochowany na miejscowym cmentarzu parafialnym.

Odznaczony przez Ojca świętego Piusa XII 15 1 1950 r. tytułem szambelana papieskiego (prałata), tytuł potwierdzony przez pap. Pawła VI 20 XI 1964 r. W kościele parafialnym w Starym Mieście znajduje się tablica pamiątkowa poświęcona ks. Cieślakowi (kruchta); zdjęcie (zakrystia); a na cmentarzu parafialnym grobowiec.