Ks. Euzebiusz Modrzejewski

Włocławski Słownik Biograficzny, pod red. S. Kunikowski, tom 8, s. 114-115.

(1919-1995), ks., wychowanek, a potem dyrektor administracyjny Wyższego Seminarium Duchownego we Włocławku.

 

Urodził się 14 VIII 1919 r. w Kucharach (pow. Łęczyca), w rodzinie Zygmunta (policjanta) i Feliksy, z d. Katowickiej. Do szkoły podstawowej zaczął uczęszczać w 1926 r. w Kutnie, ale już po miesiącu cała rodzina, w związku z przydziałem służbowym ojca, przeniosła się do Rypina. W następnych latach, z tych samych racji, uczył się w szkołach w Lubiczu k. Torunia i w Dobrzyniu n. Wisłą.

Z czasem rodzina Modrzejewskich zamieszkała we Włocławku. Wykształcenie średnie zdobył we włocławskich szkołach im. Piusa X i ks. J. Długosza. W tej drugiej w 1939 r. uzyskał świadectwo dojrzałości. W tym samym roku wstąpił do Wyższego Seminarium Duchownego we Włocławku, ale wybuch wojny uniemożliwił mu podjęcie studiów. Przez okres okupacji pracował w sklepie w okolicach Kutna. Ponownie studia seminaryjne podjął w czerwcu 1945 r., przyjęty na nie przez pełniącego wówczas funkcję rektora ks. Stefana Wyszyńskiego, późniejszego prymasa Polski. Po ukończeniu studiów filozoficzno-teologicznych, 20 II 1949 r., otrzymał święcenia kapłańskie w kościele seminaryjnym św. Witalisa we Włocławku (świadectwo święceń podaje, że w katedrze) od biskupa włocławskiego Karola Radońskiego.

Już następnego dnia po święceniach objął funkcję prefekta Szkoły Powszechnej nr 2 we Włocławku (21 II-1 VIII 1949). Następnie był notariuszem w Kurii Diecezjalnej i wychowawcą w Niższym Seminarium Duchownym we Włocławku (1 VIII 1949-1 VII 1953). Odtąd przez 18 lat (1 VII 1953-30 VI 1971) pełnił funkcję prokuratora, czyli administratora w zakresie spraw gospodarczych w Wyższym Seminarium Duchownym. Od 20 IV 1960 r. uczestniczył też w charakterze referenta w pracach Wydziału Gospodarczo-Finansowego Kurii Diecezjalnej Włocławskiej. Pełnił też funkcję kapelana seminaryjnego domu zakonnego sióstr służek, które prowadziły kuchnię seminaryjną i dbały o porządek w budynku.

Pozornie zwyczajna i przyziemna funkcja prokuratora seminaryjnego stawiała przed nim trudne dziś do wyobrażenia wyzwania. Zapewnienie odpowiednich warunków mieszkaniowych i wyżywienie liczącej w niektórych latach ponad dwieście osób grupy alumnów w sytuacji reglamentowanych przy działów żywności; zabranie w 1961 r. przez władze państwowe gmachu dawnego Gimnazjum im. ks. Długosza, które było siedzibą Niższego Seminarium Duchownego i młodszych roczników Wyższego Seminarium (w 1964 r. próbowano zabrać także część gmachu Wyższego Seminarium); nieustanne kontrole organów finansowych, w skład których Służba Bezpieczeństwa włączała swoich funkcjonariuszy dodatkowe opodatkowanie funduszy na utrzymanie alumnów; uniemożliwianie przez władze cywilne przeprowadzania w parafiach zbiórek art. żywnościowych na potrzeby seminarium - to tylko część problemów, z jakimi - zwłaszcza w latach 60. XX stulecia - musiał się borykać na tym stanowisku. W dokumentacji zebranej w IPN zachowały się ponadto plany i opisy - nieudanych - prób zwerbowania go do współpracy z SB, inwigilowania go zarówno we Włocławku, jak i podczas urlopów. Mimo tych wszystkich utrudnień, do 1957 r. zdołał założyć centralne ogrzewanie w całym gmachu seminaryjnym. Przeprowadzał systematycznie remonty budynków seminaryjnych, konserwację stolarki okiennej i drzwiowej, modernizację instalacji wodociągowej, grzewczej i elektrycznej.

W uznaniu, jak głosił dekret nominacyjny, „gorliwej, a tak w dzisiejszych warunkach ciężkiej pracy dla utrzymania bytu materialnego naszego Seminarium Duchownego”, odznaczony został, w wigilię Bożego Narodzenia 1963 r., godnością kanonika honorowego kapituły kolegiaty kaliskiej.

Po nieoczekiwanym zwolnieniu z funkcji dyrektora ekonomicznego w seminarium został mianowany wikariuszem zarządcą (6 VII 1971 r.), a wkrótce administratorem parafii Malanów k. Turku (26 VIII 1971 r.-15 VII 1976 r.). Był także wicedziekanem dekanatu tureckiego (24 VIII 1972 r.-15 VII 1976 r.). Ujawniły się jednak choroby, które sprawiły, iż drugą połowę 1975 r. pozostawał w szpitalu. Urlop zdrowotny, od początku 1976 r., spędzał w domu zakonnym Sióstr Rodziny Maryi w podwłocławskim Wieńcu Zdroju. W maju 1976 r. zgłosił gotowość zrezygnowania z parafii. Zwolniony w połowie lipca 1976 r. z parafii, pozostał we wspomnianym domu zakonnym już jako jego rezydent, a w praktyce kapelan, służąc jednocześnie duszpastersko pensjonariuszom miejscowych sanatoriów. Osłabiony chorobami, m.in. utratą wzroku, od 15 XI 1992 r. zamieszkał w Domu Księży Emerytów we Włocławku-Michelinie. Zmarł tam 19 III 1995 r., przeżywszy 76 lat, w tym 46 lat w kapłaństwie. Pochowany został w kwaterze kapłańskiej cmentarza komunalnego we Włocławku przy al. Chopina.

ADW, AKDW. Akta personalne ks. E. Modrzejewskiego, b. sygn., k. nlb.; Schematyzmy diec. włocławskiej 1949- 1995; Andrzejewski R., Posłuszeństwem, gorliwością - i cierpieniem, [homilia pogrzebowa), Kron. Diec. Włocł. 1995, t. 78, s. 125-130; Bagrowicz J., Ocalić pamięć. Okruchy wspomnień ze studiów w Wyższym Seminarium Duchownym we Włocławku, Włocławek 2018, s. 72-75 (fot.); Frątczak W., Ks. Euzebiusz Modrzejewski, Kron. Diec. Włoch." 1995, t. 78, s. 124; tenże, Ks. Euzebiusz Modrzejewski, Lad Boży" 1995, nr 11, (Włocławek). s. 7; Jaros M., Dyrektorzy ekonomiczni (prokuratorzy), w: 425 lat Wyższego Seminarium Duchownego we Włocławku. Profesorowie, s. 156-157; [Rulka K.] KAZ, Euzebiusz znaczy pobożny, sprawiedliwy, ofiarny.... „Ład Boży” 1996, nr 6, (Włocławek), s. 6 (fot.); Rulka K., Dziewiątka - ostatni którzy zostali wyświęceni na kapłanów przez biskupa Antoniego Pawłowskiego, Włocławek 2018, s. 87-88; Spychalski T., Ks. Euzebiusz Modrzejewski, w: Szkoła im. ks. Jana Długosza we Włocławku oraz dzieje jej uczniów i profesorów w latach 1939-1994, red. J. Odrowąż-Pieniążek, cz. 2, Warszawa 1996, s. 318-320;- Fot. ze zbiorów BWSD we Włocławku.

 

Antoni Poniński