Bp Ojerz (Ogierz)
Włocławski Słownik Biograficzny, pod red. S. Kunikowski, tom 5, s. 107.
(po 1198-przed 1213), biskup kujawski.
Nie znamy bliżej jego kręgu rodzinnego. Według J. Długosza pochodził z Italii, niektórzy widzą w nim Małopolanina, zdaniem części badaczy być może należał do rodu Porajów, w co wątpi ostatnio B. Nowak, przypisując mu raczej pochodzenie ze Śląska lub Czech. Katalog wolborski i J. Długosz kładą błędnie jego pontyfikat włocławski na lata 1198-1203. Niewątpliwie został biskupem dopiero w 1206 lub 1207 r. przed śmiercią biskupa krakowskiego Pełki (1207) i zapewne po objęciu biskupstwa płockiego przez Sasinowica Gedkę. W dokumentach z lat 1207, 1210 i 1212 występuje jako biskup włocławski lub kujawski. Z kolei w Kalendarzu krakowskim nazwano go biskupem kruszwickim.
Niewiele wiemy o jego działalności publicznej. Dokument jego następcy biskupa Michała z 1233 r. reaktywujący archidiakonat kruszwicki wspomina, że wcześniej zlikwidował go biskup Ogierz. Fakt ten datuje się ok. 1210-1212 r. i różnie interpretuje. Zdaniem niektórych badaczy był to archidiakonat kruszwicki nowego typu (J. Spors). Cystersom z Łekna nadał wieś Turzę, co potwierdził w 1208 r. książę wielkopolski Władysław Laskonogi. W 1212 r. na synodzie w Mąkolnie poświadczył darowiznę biskupa krakowskiego znanego kronikarza Wincentego Kadłubka dla klasztoru w Sulejowie, ok. 1212 r. umocnił klątwą nadanie przez księcia mazowieckiego Konrada targu tygodniowego norbertankom w Strzelnic. Brał udział w wiecach borzykowskim (1210) i mąkolinskim (1212). Popart reformy kościelne arcybiskupa Henryka Kietlicza, choć należał do pokolenia tradycjonalistów. Według Kalendarza krakowskiego był żonaty. Wdowa Burna darowała kapitule krakowskiej wie Wywiątek. Niepołomic. Może ich synem był komes Piotr Ojerzewic poświadczony źródłowo w latach 1231-1251. Nieobecność biskupa Ogierza na zjeździe w Mstowie w 1212 r. może sugerować, że zmarł lego roku. W 1213 r. na biskupstwie włocławskim mamy już biskupa Barta. Zachowała się pieczęć woskowa Albierza, okrągła przywieszona na sznurze jedwabnym zielono-czerwono-białym do znanego przywileju borzykowskiego. Przedstawia biskupa w szatach pontyfikalnych, siedzącego na niskim stolcu z wzniesioną w geście benedykcji prawą ręką, w lewej pastorał. W otoku mamy legendę: OERI (VS DEI) GRA LADIZLAVENSIS.
Gieysztor A., Ojerz, [w:] PSB, t. 33, 1978, s. 655-656 (tam źródła i wcześniejsza literatura); Bogucki A., Przynależność administracyjna Kujaw w XI i XII wieku, [w:] Stolica i region, s. 16, 18; Dobosz J., Monarcha i możni wobec Kościoła w Polsce do początku XIII wieku, Poznań 2002; Guldon Z., Powierski J., Podziały administracyjne Kujaw i ziemi dobrzyńskiej w XIII-XIV wieku, Warszawa- Poznań 1974, s. 9-10; Kriedte P., Die Herschaft der Bischöfe von Włocławek In Pommerelln von den Anfängen bis zum Jahre 1409, Göttingen 1977, s. 58; Kujawski W, Włocławek-stolica biskupstwa, [w:] Włocławek, t. 1; Maciejewski J., Episkopat polski doby dzielnicowej 1180-1320, Kraków Bydgoszcz 2003, s. 262-263; tenże, Uwagi o tytulaturze biskupów włocławskich do początków XTV w., „Nasza Przeszłość", t. 79, 1993, s. 93; Nitecki P., Biskupi Kościoła w Polsce. Słownik biograficzny, Warszawa 1992, s. 153; Nowak B., Ród Porajów w średniowieczu na terenie Małopolski i Wielkopolski. Genealogia, rozsiedlenie, rola polityczna, Toruń 2005, (maszyn. pracy doktorskiej), s. 24; Pakulski J., Średniowieczne pieczęcie biskupów i kapituły włocławskiej oraz ich symbolika, [w:] Religijność na Kujawach i ziemi dobrzyńskiej w czasach staropolskich, red. A. Mietz, Włocławek 2003, s. 48; Spors J., Podziały administracyjne Pomorza Gdańskiego i sławieńsko-słupskiego od XII do początku XIV w., Słupsk 1983, s. 47.
Jan Pakulski