Bp Andrzej Wołłowicz

Jako archidiakon warszawski od 7 XII 1815 r., na mocy delegacji abpa Ignacego Raczyńskiego, który był także administratorem apostolskim diecezji warszawskiej, rządził diecezją warszawską i tą częścią archidiecezji gnieźnieńskiej, która pozostała pod zaborem rosyjskim, w Królestwie Polskim. Bowiem wprowadzona w życie tzw. Konwencja Petersburska z 1797 r., uchwalona przez państwa zaborcze, nie zezwalała, aby ordynariusz rezydujący w jednym państwie, wykonywał jurysdykcję kościelną w państwie innym. Okazało się, że właśnie te ziemie dawnej, historycznej archidiecezji gnieźnieńskiej, mocą bulli Ex imposita Nobis z 1818 r. wejdą do nowo zorganizowanej diecezji włocławskiej, która we wspomnianym dokumencie została nazwana także kaliską, a powszechnie była nazywaną diecezją kujawsko-kaliską.

W czasie zmian organizacji diecezji na ziemiach polskich w 1818 r., jednym z pierwszych posunięć było mianowanie pierwszego abpa warszawskiego, którym został dotychczasowy bp włocławski Franciszek Skarbek Malczewski. Kiedy ten 14 XII 1818 r. pisał list pożegnalny z diecezją, adresowany na ręce kapituły, wiedział już, że na jego następcę był przewidziany archidiakon warszawski Andrzej Wołłowicz i dlatego radził, aby jego kapituła wybrała na wikariusza kapitulnego i administratora diecezji. Bowiem Wołłowicz był już znany carowi, a ten przecież otrzymał prawo mianowania nowych biskupów. Idąc więc za radą swojego dawnego ordynariusza, kapituła włocławska na posiedzeniu 24 XII 1818 r. wybrała wikariuszem kapitulnym i administratorem diecezji Andrzeja Wołłowicza.

Przewidywania abpa Malczewskiego spełniły się. Otrzymawszy prekonizację na biskupa 29 III 1819 r., Wołłowicz przybył do Kalisza, który został wyznaczony na siedzibę biskupa diecezji włocławskiej, czyli kaliskiej, i stamtąd wystosował 4 lipca pierwsze swoje orędzie do diecezjan. Papież udzielił też biskupowi elektowi 22 uprawnień, aby diecezja mogła być normalnie zarządzana. Sakrę biskupią przyjął Wołłowicz w Kaliszu, w kościele św. Mikołaja 5 VII 1819 r. z rąk biskupa podlaskiego, a przedtem sufragana włocławskiego, Feliksa Łukasza Lewińskiego, w asystencji sufragana warszawskiego z Łowicza, Daniela Ostrowskiego i biskupa tytularnego katalońskiego, opata z Lądu, Antoniego Raczyńskiego.

Jednym z jego pierwszych posunięć administracyjnych było utworzenie w dniu 4 III 1819 r. czterech nowych dekanatów w tej części diecezji, która dawniej należała do archidiecezji gnieźnieńskiej. Powstały więc dekanaty w Kole, Piotrkowie Trybunalskim, Sieradzu i Wieluniu, a zniesione natomiast zostały dekanaty w Warcie, Rudzie i Wolborzu. Ponadto dekanaty, których w diecezji było 24, otrzymały nowe granice.

Pierwszy biskup kujawsko-kaliski rezydował, zgodnie z życzeniem władz, w Kaliszu. Odczuwał brak niższego kleru przy nabożeństwach. Ponieważ zdawał sobie sprawę, że Seminarium Duchownego z Włocławka nie przeniesie do Kalisza, dlatego myślał o utworzeniu w Kaliszu drugiej takiej uczelni. Porozumiał się w 1820 r. z władzami rządowymi, które, zdaje się, były przychylne temu zamiarowi. Także i środowisko włocławskie, a więc Seminarium i sufragan Dzięcielski, jednocześnie oficjał włocławski, sprzeciwu nie wyrażali. Co więcej, Seminarium włocławskie miało w depozycie kapituły sumę 16 tys. złp. Początkowo kapituła była przeciwna wydaniu tej sumy, z której biskup zamierzał urządzić lokum seminarium w zabudowaniach pobernardyńskich w Kaliszu. Ostatecznie pieniądze przekazano do Kalisza. Realizacja tego zamiaru nie doszła do skutku z powodu śmierci biskupa. Zmarł 9 III 1822 r. i został pochowany w kolegiacie kaliskiej.