bp Franciszek Salezy Korszyński (Krupa)

Włocławski Słownik Biograficzny, pod red. S. Kunikowski, tom 1, s. 72-73.

(1893-1962), biskup pomocniczy włocławski, więzień obozów koncentracyjnych.

 

Urodził się 19 I 1893 r. w miejscowości Ręczno, pow. piotrkowski, jako syn Antoniego Krupy i Kazimiery z d. Nowickiej. Do szkoły średniej uczęszczał w Piotrkowie Trybunalskim, następnie we Włocławku (Niższe Seminarium Duchowne), gdzie otrzymał świadectwo dojrzałości. 4 I 1910 r. wstąpił do Wyższego Seminarium Duchownego we Włocławku. Studia filozoficzno-teologiczne ukończył w 1915 r. i 25 VII tr. otrzymał święcenia kapłańskie. W 1916 r. wyjechał do Fryburga w Szwajcarii, gdzie po trzech latach studiów otrzymał licencjat teologii.

Po powrocie do kraju był wikariuszem i prefektem w szkołach powszechnych we Włocławku. W latach 1920-1922 był dyrektorem Niższego Seminarium Duchownego we Włocławku i jednocześnie profesorem w Wyższym Seminarium Duchownym. W latach 1922- 1924 w Instytucie Katolickim w Paryżu uzyskał doktorat teologii oraz na Sorbonie dyplom nauczyciela języka francuskiego na poziomie szkoły średniej. Po powrocie do Włocławka kontynuował pracę w Wyższym Seminarium Duchownym, wykładając w różnych okresach teologię moralną, ascetyczną i mistyczną, pastoralną, homiletykę oraz język francuski. W 1925 r. mianowany został ojcem duchownym tegoż seminarium, wywierając duży wpływ na kształtowanie charakteru przyszłych duszpasterzy. 

Był też jednym z czołowych postaci Stowarzyszenia Charystów Diecezji Włocławskiej, gdzie od 1925 r. był ich moderatorem, zaś w latach 1928-1929 redaktorem włocławskiego czasopisma „Ateneum Kapłańskie".

W przededniu wybuchu II wojny światowej został, w lipcu 1939 r., mianowany rektorem Wyższego Seminarium Duchownego we Włocławku. Mimo trwającej okupacji, w 1939 r. rozpoczął normalnie nowy rok akademicki w seminarium. Wielokrotnie towarzyszył bp. M. Kozalowi w rozmowach i negocjacjach prowadzonych z Niemcami. Aresztowany przez Niemców 7 XI 1939 r. wraz z bp. M. Kozalem, profesorami i klerykami włocławskiego seminarium, został osadzony w miejscowym więzieniu. W styczniu 1940 r. przewieziony został wraz z innymi uwięzionymi do Lądu. Tam, pomimo trudności, wznowił działalność seminarium i umożliwił dalsze regularne wykłady i egzaminy dla kleryków. Po wywiezieniu kleryków i księży do obozów został w nielicznej grupie duchownych towarzyszących bp. M. Kozalowi. Ostatecznie i oni zostali wywiezieni do obozu koncentracyjnego w Dachau w kwietniu 1941 r. - poprzez więzienia w Inowrocławiu, Poznaniu, Berlinie, Halle, Weimarze i Norymberdze. W obozie był jednym z inicjatorów wielu akcji podtrzymujących na duchu uwięzionych tam księży i kleryków. Po wyzwoleniu przez wojska amerykańskie 29 IV 1945 r., udał się wraz z klerykami włocławskimi do Paryża, gdzie po rekonwalescencji alumni VI roku otrzymali święcenia kapłańskie. 

Do kraju wrócił 2 V 1946 r. i objął na nowo stanowisko rektora włocławskiego seminarium. W dniu powrotu do kraju otrzymał wiadomość o ustanowieniu go tytularnym biskupem Orisy w Syrii i biskupem pomocni- czym bp. K. Radońskiego. 29 VI 1946 r. otrzymał święcenia biskupie. Obowiązki rektora pełnił do 1948 r., kiedy to zrzekł się ich i poświęcił wyłącznie pracy w administracji diecezji.

Wiele też czasu poświęcał niesieniu pomocy dla współbraci z obozów koncentracyjnych. Napisał również swoje wspomnienia z Dachau, w których, nawet w obozie koncentracyjnym, znalazł, „jasne promienie".

Po śmierci bp. K. Radońskiego zarządzał diecezją jako wikariusz generalny bp. A. Pawłowskiego, któremu władze nie pozwalały objąć obowiązków ordynariusza diecezji włocławskiej. Był odznaczony Krzyżem Komandorskim Orderu Odrodzenia Polski. Zmarł w szpitalu w Otwocku 3 XI 1962 r. Został pochowany w podziemiach katedry włocławskiej.

Portret bp. F. znajduje się w kurii diecezjalnej.

Jabłonowska H., Korszyński (do 1931 Krupa) Franciszek Salezy, [w:] SPTK, t. 6, s. 142-144, tamże literatura podmiot. i przedmiot.; Librowski S., Korszyński (dawniej Krupa) Franciszek Salezy, [w:] PSB, t. 14, s. 118-119; Librowski S., Materiały do dziejów diecezji włocławskiej czasu wojny 1939-1945, „Arch. Bibl. Muz.", 1979, t. 38, s. 260.

 

Wojciech Frątczak