JAN ADAMECKI

Ksiądz Adamecki związany był z Włocławkiem od 1912r. przez swoje studia filozoficzno — teologiczne oraz przez długoletnią pracę: jako profesor i bibliotekarz w WSD, a także wieloletni współpracownik czasopisma teologicznego " Ateneum Kapłańskie", wydawanego przez seminarium włocławskie.

Najbardziej korzystnym dla Włocławka osiągnięciem księdza Adameckiego było podniesienie rangi biblioteki seminaryjnej. Zajmował stanowisko bibliotekarza w tej książnicy przez 25 lat (1932-1956), z tego w rzeczywistości dane mu było kierować biblioteką seminaryjną 18 lat, ponieważ przez 6 lat, w czasie II wojny, był więziony przez Niemców w obozach koncentracyjnych.

Na lata przedwojenne (1932-1939) przypadł najbardziej efektywny okres działalności bibliotekarskiej księdza Jana Adameckiego. Jako 37-letni, dobrze wykształcony kapłan z entuzjazmem przystępował do realizacji planu przekształcenia bogatej (ok. 100 tys. wol.), aczkolwiek nieco zaniedbanej (skatalogowanych było jedynie 16 tys. pozycji książnicy seminaryjnej, w nowoczesną bibliotekę naukową.

Najpilniejszym zamierzeniem ks. J. Adameckiego było przygotowanie dla niej odpowiedniego budynku, bowiem do tej pory księgozbiór magazynowany był na strychu gmachu seminaryjnego, gdzie nie było ani odpowiednich warunków do przechowywania zbiorów, ani do ich opracowywania. Początkowo planował wzniesienie nowoczesnego budynku bibliotecznego. Kiedy okazało się , że diecezji nie stać na sfinansowanie takiego przedsięwzięcia, zdecydował się na przystosowanie do celów bibliotecznych , przylegającego do kościoła pw. św. Witalisa, dwukondygnacyjnego pawilonu seminaryjnego wybudowanego w 1843 r. Prace adaptacyjne trwały od wiosny do jesieni 1934 roku między innymi od strony wirydarza nadbudowano jeszcze jedno piętro, wymieniono wszystkie stare stropy na nowe, ceramiczne. W następnych miesiącach trwały roboty wewnętrzne: instalacja centralnego ogrzewania i elektryczna, układanie parkietu, malowanie itp.

Od II połowy 1935 roku do wakacji 1939 roku ks. J. Adamecki, przy pomocy kleryków, przeniósł cały księgozbiór do nowego pomieszczenia, dzieląc go na dział starych druków (na parterze) i nowych druków ( na I piętrze). Po wakacjach 1939 roku planował rozpocząć katalogowanie zbiorów, przygotował specjalną pracownię bibliotekarską i zamierzał zaangażować do tego na stałe fachowego pracownika. Plany te pokrzyżował wybuch wojny.

Dla ułatwienia czytelnikom dostępu do najnowszych publikacji ks. J. Adameckiego zorganizował dwie czytelnie: czasopism polskich i obcych (około 130 tytułów) oraz dla osób z miasta , a także kilka pracowni z księgozbiorami podręcznymi , oprócz ogólnej dla profesorów i alumnów, pracownie specjalistyczne: socjologiczną, biblistyczną i homiletyczną — pozostających pod opieką profesorów wykładających te przedmioty.

Przynajmniej dwa razy w okresie przedwojennym organizował precyzyjne udostępnianie rękopisów i starych druków z księgozbioru seminaryjnego — raz w końcu 1936 roku z okazji obchodu 100 rocznicy urodzin księży Zenona i Stanisława Chodyńskich (uważanych za twórców biblioteki seminaryjnej, dlatego od tamtego czasu nosi ona ich imię), drugi raz na przełomie 1937 i 1938 roku.

W wyniku II wojny światowej biblioteka poniosła poważne straty. Ogółem z przedwojennego zasobu około 100 tys. woluminów straciła około 70 tys. woluminów, czyli 70 % swego zasobu.

Kiedy po martyrologii wojennej ksiądz Adamecki powrócił w 1946 roku do kraju, zastał bibliotekę w opłakanym stanie. Całe umeblowanie biblioteczne zostało zniszczone. Odzyskana, głównie dzięki staraniom ks. Stefana Wyszyńskiego, ocalała z pożogi wojennej część książek — przewieziona z Poznania - była złożona na stosach w magazynach bibliotecznych oraz w innych pomieszczeniach. Od nowa trzeba było stopniowo meblować magazyny, porządkować i katalogować zbiory, które w tym czasie znacznie się powiększyły dzięki przyjęciu księgozbioru włocławskiej biblioteki kapitulnej.

Ksiądz Adamecki obciążony wykładami z kilku przedmiotów, nie mógł oddać się pracy bibliotekarskiej w większym zakresie. Sporo czasu zabierał mu także własny księgozbiór, który z bibliofilską pasją gromadził. Dlatego w 1956 roku zrezygnował z funkcji bibliotekarza, przekazując ją swojemu współpracownikowi, ks. Zygmuntowi Tyburskiemu. O bibliotece seminaryjnej jednak nie zapomniał. W 1969 roku opublikował najobszerniejsze jak dotychczas , opracowanie dziejów biblioteki seminaryjnej. Jej też zapisał w testamencie cały swój cenny osobisty księgozbiór około 4,5 tys. woluminów , z dużą liczbą dzieł teologicznych w językach obcych, które nadal stanowi cenną część biblioteki seminaryjnej.

Kolejną dziedziną działalności księdza Adameckiego była liturgia. Przez wiele lat (1928 — 1971) z umiłowaniem wykładał ten przedmiot w WSD we Włocławku, chociaż przez dłuższy czas uczył także teologii moralnej (1929 — 1939 i 1944 — 1955), a po wojnie okresowo także dogmatyki, patrologii, teodycei, historii filozofii a nawet języka francuskiego. W okresie powojennym kierował pracą nad przekładem dzieła P. Parscha, pt. Das Jahr des Heiles (Rok liturgiczny, t. 1-3, Poznań 1956). Jako członek Komisji Episkopatu Polski do Spraw Liturgii ( od 1957) uczestniczył w pracach nad urzędowym przekładem różnych dokumentów liturgicznych Stolicy Apostolskiej. Przywiązywał szczególne znaczenie do poprawności w sprawowaniu liturgii, zwłaszcza mszy świętej. Sam jako ceremoniarz, kierował w wielkie święta nabożeństwami w katedrze włocławskiej. Odnowił się wręcz z entuzjazmem do reformy liturgicznej zainicjowanej przez Sobór Watykański II i natychmiast wprowadzał w życie nowe obrzędy.

Ksiądz Adamecki od 1927 roku współpracował z redakcją "Ateneum Kapłańskiego", a w latach 1960 — 1972 był formalnie członkiem zespołu redakcyjnego. Właśnie on zaproponował dla wznowionego w 1957 roku "Ateneum" nową formułę, wzorowaną na czasopismach zagranicznych, wydawania zeszytów monotematycznych, co zostało zaakceptowane i jest praktykowane do dziś. W czasopiśmie opublikował bibliografię z zakresu filozofii i teologii: Obca bibliografia filozoficzno-teologiczna od początku wojny.

Odznaczony był godnościami kościelnymi: kanonika gremialnego kapituły katedralnej (1946), prałata kustosza bazyliki katedralnej (1962), prałata domowego Ojca Świętego (1967).

Ksiądz Jan Adamecki zmarł 7 lipca 1972 roku w Warszawie i pochowany został w kwaterze kapłańskiej na cmentarzu komunalnym we Włocławku. W seminarium włocławskim przypomina go wizerunek w bibliotece, a jego nazwisko widnieje na tablicy upamiętniającej zmarłych profesorów tegoż seminarium.